Mało skomplikowane zasady uzyskania pozwolenia na rozpoczęcie działalności czy zniesienie specjalnych wymogów dla osób wykonujących na własny rachunek zawody rzemieślnicze to cechy holenderskiego rynku. Zachęcają one obcokrajowców do zakładania przedsiębiorstw w tym państwie – pisze red. Anna Grabowska w Rzeczpospolitej z 19.06.2007
W myśl holenderskiej ustawy o zakładaniu przedsiębiorstw do działalności gospodarczej z zasady nie jest wymagana wiedza fachowa. Zdarza się jednak, że banki, w których firma ubiega się o kredyt, stawiają przedsiębiorcy warunki w postaci udokumentowania jego wiedzy profesjonalnej. Jeżeli firma ma się zajmować produkcją skomplikowaną lub taką, w której jakość pracy jest szczególnie istotna dla zdrowia i bezpieczeństwa ludności, wymagany jest od przedsiębiorcy dyplom poświadczający jego wykształcenie w danej dziedzinie. Zaświadczenia, które zostały wystawione w Polsce, nie są automatycznie uznawane w Holandii. Wymagają nostryfikacji przez uprawnione instytucje, np. Nuffic.
Samozatrudnienie
Popularną formą prowadzenia działalności w Holandii, także przez obcokrajowców, jest tzw. samozatrudnienie. Dotyczy ono wolnych zawodów oraz takich jak np. stomatolog czy prowadzący restaurację. Od osób, które w taki właśnie sposób chcą prowadzić swój biznes, wymagane są dodatkowe dokumenty (np. referencje, licencje itp.) pozwalające na uprawianie danego zawodu lub prowadzenie firmy. Potencjalny biznesmen musi także wykazać, że samozatrudnienie zapewni mu wystarczające środki utrzymania.
Aby rozpocząć taką działalność, należy najpierw zarejestrować się w Holenderskiej Izbie Przemysłowo-Handlowej oraz urzędzie podatkowym. Następnie w Urzędzie Imigracji i Naturalizacji (IND) przedłożyć: dokument o zarejestrowaniu działalności, jej opis, biznesplan, dowód rejestracji w urzędzie podatkowym, kopię zakupu lub kontraktu na wynajem pomieszczenia z przeznaczeniem na siedzibę firmy.
Spółki osobowe
W Holandii działają trzy rodzaje spółek osobowych:
¦ jednoosobowa,
¦ jawna,
¦ komandytowa,
¦ partnerska.
Spółki jednoosobowe (Eenmanszaak)
są w Holandii bardzo popularne. Łatwo je założyć i Polacy stanowią liczną grupę osób, które decydują się na prowadzenie biznesu w tej formie. Chodzi głównie o firmy budowlane i remontowe. Charakterystyczną cechą takich podmiotów jest to, że osoba prowadząca działalność gospodarczą jest jedynym właścicielem spółki, chociaż może zatrudniać wiele osób.
Spółka jawna (VennootschapOnder firma, V.O.F.)
występuje wtedy, gdy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą wspólnie z kilkoma osobami. Każda z nich wnosi do firmy pieniądze, środki produkcji lub pracę. Spisanie umowy spółki nie jest obowiązkowe, ale może mieć istotne znaczenie praktyczne, np. w celach dowodowych. Najlepiej zatem, jeśli taka umowa jest i określa: planowany czas trwania spółki, wkłady finansowe, uprawnienia, podział zysków, zasady rezygnacji poszczególnych wspólników.
Spółka komandytowa (CommanditaireVennootschap, C.V.)
jest szczególną formą spółki jawnej (V.O.F.). Występują w niej dwa rodzaje wspólników: tzw. aktywni, czyli komplementariusze, i bierni, czyli komandytariusze. Komplementariusze są aktywnymi przedsiębiorcami, natomiast komandytariusze pozostają niejako w cieniu. Ich zadaniem jest wyłącznie finansowanie przedsiębiorstwa. Przysługuje im znacznie mniej praw. Nie mogą występować jako aktywni wspólnicy, a ich nazwiska lub nazwy firm (jeśli w tej roli występuje przedsiębiorstwo) nie mogą być używane w imieniu spółki. Komandytariusze ponoszą też mniejsze ryzyko niż komplementariusze.
Spółka partnerska (Maatschap) zakładana jest przez przedstawicieli wolnych zawodów (np. lekarzy, prawników, architektów itp.). Podmioty takie nie mają odrębnego kapitału zakładowego. Ich funkcjonowanie polega jedynie na pewnej wspólnocie interesów i określonym sposobie współpracy. Celem jest osiągnięcie zysków dzielonych według ustalonego przez wspólników systemu.
Spółki prawa handlowego
Występujące w Holandii spółki prawa handlowego to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjna.
Spółka z o.o. (Besloten Venootschap, B.V.) może być założona przez jedną osobę lub przez inne przedsiębiorstwo. Statut musi być sporządzony w języku holenderskim i podpisany przez notariusza. W tym momencie uzyskuje ona odrębną osobowość prawną. Założyciele powinni sprawdzić w izbie gospodarczej prowadzącej rejestr nazw handlowych, czy proponowana przez nich nazwa nie jest taka sama lub podobna do nazw już istniejących spółek. Język nazwy spółki jest dowolny, ale musi się zaczynać lub kończyć literami B.V.
Notariusz dostarcza statut spółki do Ministerstwa Sprawiedliwości, które wydaje „decyzję o braku sprzeciwu”. Jest ona równoważna z wyrażeniem zgody na rozpoczęcie działalności.
Ministerstwo odmawia owej zgody, gdy:
¦ przeszłość osób zarządzających budzi obawy o to, że wykorzystają spółkę na szkodę wierzycieli,
¦ statut spółki jest niezgodny z po rządkiem publicznym lub prawem,
¦ nie została uiszczona opłata za uzyskanie deklaracji (wynosi 90 euro i płaci się ją w Ministerstwie Sprawiedliwości).
Założyciele spółki z o.o. muszą ją zarejestrować w rejestrze handlowym izby handlowej regionu, w którym ma ona swoją siedzibę. Wpis do rejestru handlowego jest automatycznie ogłaszany w Dzienniku Urzędowym (Nederlandse Staatscourant).
Załatwianie formalności rejestracyjnych trwa ok. dwóch miesięcy. W tym czasie spółka może już działać jako podmiot tymczasowy. Na zewnątrz jest to widoczne przez dodanie do liter B.V. znajdujących się po jej głównej nazwie skrótu i.o. („in oprichting”). Minimalny kapitał zakładowy spółki z o.o. wynosi 18 151 euro. Dyrektorzy zarządzający są osobiście odpowiedzialni za czynności i zobowiązania spółki. Od wpłaconego kapitału należy zapłacić podatek, który wynosi 0,55 proc. wartości kapitału.
Spółka akcyjna (Naamloze Vennootschap – N.V.)
ma wiele podobieństw do spółki z o.o., ale jest stosunkowo rzadko spotykaną formą działalności gospodarczej w Holandii, szczególnie wśród cudzoziemców. Jest stosowana raczej przez duże krajowe przedsiębiorstwa wykorzystujące kapitał obcy na wielką skalę. Najważniejsza różnica między nią a spółką z o.o. polega na tym, że tylko spółka akcyjna emituje akcje, którymi można obracać na giełdzie. Natomiast tak samo jak w wypadku spółki z o.o. Ministerstwo Sprawiedliwości musi wydać „decyzję o braku sprzeciwu”, co trwa od ośmiu do dziesięciu tygodni. Statut spółki musi być spisany przed holenderskim notariuszem, któremu należy przedłożyć projekt statutu, poinformować go o wysokości kapitału emisyjnego i wypłaconego oraz o nazwiskach zarządzających i nadzorujących dyrektorów. Po zalegalizowaniu spółki statut musi zostać złożony w rejestrze handlowym odpowiedniej izby handlowej. Statut musi zawierać: cele, strukturę finansową, adres siedziby głównej spółki. Minimalny zarejestrowany, wyemitowany i wypłacony kapitał spółki akcyjnej wynosi 45 378 euro.
Oddział firmy zagranicznej
Żeby założyć w Holandii oddział firmy zagranicznej, należy zgromadzić następujące dokumenty:
¦ poświadczony notarialnie statut,
¦ przysięgłe tłumaczenie statutu,
¦ kopię sprawozdania rocznego,
¦ wyciąg z rejestru handlowego firmy zagranicznej,
¦ notarialnie poświadczoną decyzję zarządu o utworzeniu oddziału firmy za granicą, powołaniu dyrektora oddziału i wyznaczeniu jego uprawnień,
¦ pełnomocnictwo dla dyrektora.
Oddział jest jedynie częścią swojej zagranicznej spółki matki. Nie ma zatem własnej osobowości prawnej. Spółka matka jest całkowicie odpowiedzialna za zobowiązania zaciągnięte przez oddział. Mimo to, tak jak inne przedsiębiorstwa, oddział musi być zarejestrowany w rejestrze handlowym izby handlowej.
Ponadto każdy nowo powstający oddział musi złożyć wniosek o akceptację lokalizacji i zakup terenu pod budowę (w urzędzie gminnym), a także uzyskać zezwolenie na budowę (zgoda rady gminnej i prowincjalnej). Niezbędne jest też założenie rachunku bankowego i uzyskanie przypisanych do oddziału numerów identyfikacji: podatkowej i ubezpieczeń społecznych.
Podatki dochodowe
Osoby fizyczne lub prawne prowadzące w Holandii działalność gospodarczą muszą płacić podatek dochodowy.
Podatek dochodowy od osób prawnych – zarówno holenderskich, jak i zagranicznych – wynosi 29 proc. przy zyskach do 22 689 euro i 34,5 proc. przy zyskach przekraczających tę kwotę.
Oddział firmy zagranicznej może uniknąć podatku, jeśli nie ma w tym kraju stałego miejsca prowadzenia działalności ani przedstawiciela (osoby umocowanej do podpisywania
kontraktów w imieniu zagranicznego zwierzchnika).
Podatek dochodowy od osób fizycznych obciąża dochody wszystkich holenderskich rezydentów, czyli osób mających w tym państwie stałe miejsce zamieszkania. Nie ma przy tym znaczenia, czy otrzymują oni pensję czy są wynagradzani w formie akcji, co się zdarza coraz częściej. Obie formy gratyfikacji za pracę podlegają opodatkowaniu. Również nierezydenci, czyli osoby, które nie mają stałego miejsca zamieszkania w Holandii, ale uzyskują tam dochody, muszą odprowadzać podatek w tym państwie, z tą tylko różnicą, że płacą go jedynie od holenderskich źródeł dochodu.
Podatek dochodowy od osób fizycznych składa się w Holandii z podatku od wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne. Dla dochodów rocznych do 16 265 euro wynosi on 33,4 proc. Z tego 1 proc. stanowi podatek, a 32,4 proc. składki na ubezpieczenie społeczne.
Od kolejnych 13 278 euro płaci się 40,35 proc., z czego 7,95 proc. to podatek, a 32,4 proc. składki na ubezpieczenie społeczne. W trzecim progu, od kolejnych zarobionych 21 109 euro, płaci się już tylko podatek, który wynosi 42 proc. Ostatni, czwarty próg obejmuje pozostałe zarobione kwoty, które są obciążone 52 proc. podatkiem dochodowym.
Podatek od towarów i usług
Obniżona, 6-proc. stawka podatku od towarów i usług stosowana jest w Holandii jedynie do: żywności, wody, książek, gazet, czasopism, dzieł sztuki, reklamy prasowej, materiałów dla niewidomych, leków, kosztów zakwaterowania w hotelach, opłat wstępu do muzeów, na występy teatralne, do kina, na zawody sportowe, do parków rozrywki, zoo, cyrków. Stawka zerowa obejmuje natomiast towary eksportowane do państw UE, statki morskie i samoloty do transportu międzynarodowego, złoto przeznaczone dla banków centralnych oraz działalność magazynów celnych. Standardowa stawka VAT wynosi w Holandii 19 proc. i dotyczy znacznej większości transakcji.
ANNA GRABOWSKA
¦ O tym, jak założyć firmę w innych krajach, czytaj: www.rzeczpospolita.pl/prawo/polak_za_granica
________________________________________
Ważne adresy
Ambasada RP w Hadze
Alexanderstraat 25
2514 JM Den Haag
tel. 0031 70 360 28 06
www.polamb.nl
Ambasada RP w Holandii
Wydział Ekonomiczno-Handlowy
ul. Van Lennepweg 51
2597 LG Den Haag
tel. 0031 70 306 99 44
www.wehhaga.nl
Ambasada Królestwa Niderlandów
ul. Kawalerii 10
00-468 Warszawa
tel. 0048 22 559 12 00
www.nlembassy.pl
Niderlandzko-Polska Izba Gospodarcza
ul. Krakowskie Przedmieście 79
00-079 Warszawa
tel. 0048 22 828 62 75
www.nlchamber.pl
Nabywanie nieruchomości
Holandia należy do krajów szczególnie liberalnych pod względem możliwości zakupu nieruchomości przez cudzoziemców. Cudzoziemcy pochodzący zarówno z państw członkowskich Unii Europejskiej, jak i spoza niej mogą nabywać nieruchomości w Holandii na takich samych zasadach jak obywatele holenderscy. Nie ma też żadnych ograniczeń co do rodzaju nieruchomości.
Swobodnie można kupować i budynki, i grunty dowolnej wielkości, także te położone w strefie nadgranicznej. Znaczenie ma natomiast sposób użytkowania i przeznaczenie nabytych przez cudzoziemca nieruchomości. Muszą być wykorzystywane i użytkowane zgodnie z przepisami prawa krajowego oraz z planami zagospodarowania przestrzennego.
opublikowane w portalu Polonia.NL 19.06.2007
