
Nasi czytelnicy są mocno zakłopotani. Pytają, co robić, by ich głosy się nie zmarnowały, jako że zagraniczna komisja wyborcza ma 24 godziny na policzenie głosów. A przy rekordowej liczbie, prawie 37 tys., zarejestrowanych rodaków w spisie wyborców w Holandii – zachodzi takie ryzyko. Co zatem robić?
W niedzielę 15 października br. odbywają się wybory do Sejmu i Senatu RP oraz ogólnokrajowe referendum. Otrzymamy osobno 3 karty do głosowania: 1 do Sejmu, 2. do Senatu i 3. kartę referendalna.
Odpowiadamy na pytania czytelników przebywających w Holandii i chcących wziąć udział w głosowaniu 15 października 2023 r.
Co robić, by mój głos w wyborach parlamentarnych się nie zmarnował?
Pytanie jest jak najbardziej uzasadnione.
Zgodnie z artykułem 230. Kodeksu Wyborczego zagraniczne komisje wyborcze mają od zakończenia wyborów 24 godziny na przeliczenie oddanych głosów. Jeśli nie zdążą tego zrobić, to głosowanie w tych obwodach uważa się za niebyłe.
Ponieważ przy liczeniu głosów mają być obecni wszyscy członkowie komisji, ponieważ do przeliczenia będą mieli nie tylko karty do głosowania w wyborach do Sejmu i Senatu, ale również karty referendalne, istnieją poważne obawy, że głosy polskich wyborców w wyborach parlamentarnych przeprowadzanych poza Polską zostaną zmarnowane.
Dlatego należy rozważyć opcję nieprzyjęcia karty referendalnej. W ten sposób dajemy do zrozumienia, że dla nas wybory do parlamentu są najważniejsze tego dnia, i chcemy by komisja na czas policzyła oddane glosy do Sejmu i Senatu, a nie pobierając karty do referendalnej ułatwiamy komisji pracę z liczeniem, będzie ich znacznie mniej. I tak nasze głosy oddane w wyborach się nie zmarnują, tj. nie przepadną.
Wniosek: nie pobierając karty do referendum ułatwiasz szybsze zliczenie głosów oddanych w wyborach parlamentarnych.
Czy można nie przyjąć karty referendalnej?
Można, udział w referendum jest prawem, nie obowiązkiem. Nie można zmuszać wyborcy do głosowania.
To oznacza, że jak pisze PKW w komunikacie „wyborca może zatem zdecydować, wyłącznie według własnego uznania, o udziale np.
- jedynie w wyborach do Sejmu i do Senatu (bez udziału w referendum);
- jedynie w udziale w referendum (bez udziału w wyborach do Sejmu i do Senatu);
- jedynie w wyborach do Sejmu (bez udziału w wyborach do i w referendum);
Jeżeli wyborca odmówi przyjęcia karty lub kart do głosowania obwodowa komisja wyborcza odnotuje to w spisie wyborców.”
O odmowie przyjęcia którejś z trzech kart należy poinformować komisję. Wówczas członek obwodowej komisji wyborczej odnotuje w rubryce „uwagi” na spisie wyborców odmowę przyjęcia danej karty do głosowania. Taka adnotacja musi znaleźć się na spisie, ponieważ tylko w ten sposób obwodowa komisja wyborcza będzie mogła rozliczyć się z otrzymanych kart.
Co, jeśli przyjmę kartę, a nie chcę głosować w referendum?
Jeśli przyjmiemy kartę i wrzucimy do urny, to bez względu na to, czy zagłosowaliśmy poprawnie, czy nie, zostaniemy policzeni jako biorący udział w referendum. Stanie się tak również wtedy, gdy wrzucimy kartę pustą. Tym samym podniesiemy frekwencję i przyczynimy się do tego, by referendum było wiążące (bierze w nim więcej niż 50% wyborców uprawnionych do głosowania).
Kiedy głos jest nieważny?
Czym innym, niż nieważna karta, będzie nieważny głos.
- Głos nieważny jest wtedy, kiedy na karcie do głosowania postawiono znak X w obu kratkach obok odpowiedzi na postawione pytanie lub nie postawiono znaku X w żadnej z kratek. W takiej sytuacji, choć głos będzie nieważny, to wrzucona do urny karta będzie ważna i będzie liczyła się do frekwencji referendalnej.
- Karta ważna to ta wrzucona do urny, podbija frekwencję.
W jakich godzinach otwarte są lokale wyborcze w Holandii?
Otwarte są w takim samym czasie jak w Polsce, tj. w godz. od 7 do 21.
Na co trzeba koniecznie zwrócić uwagę?
By na karcie do głosowania były 2 stemple: jeden wydrukowany stempel ambasady RP w Hadze, a drugi przybity stempel obwodowej komisji wyborczej. Tylko karta z 2 stemplami jest ważna.
Chcesz głosować w Holandii, masz pytanie do redakcji w związku z wyborami 2023?
Przyślij nam maila z dopiskiem „Wybory 2023”, pod tym linkiem znajdziesz formularz.