Zdj. ilustracyjne HeungSoon z Pixabay

W Niderlandach wraca debata o prawie do eutanazji. Będzie to jeden z tematów dyskutowanych przed wyborami do parlamentu w 2021 r. Jednocześnie w 2019 r. padł rekord w liczbie wniosków z prośbą o zakończenie życia. Jakie są obecnie warunki do przeprowadzenia eutanazji w Niderlandach?

Przed wyborami parlamentarnymi w marcu 2021 r., w Niderlandach do debaty o problemach społecznych wraca temat eutanazji.

Partie: Christen-Democratisch Appèl (CDA), Socialistische Partij (SP), ChristenUnie (CU) i Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) są przeciwne obowiązującemu od 2002 r. prawu do zakończenia życia.

Uważają, że prawo do eutanazji nie jest żadnym rozwiązaniem. System społeczny powinien iść w kierunku lepszej opieki nad osobami starszymi i chorymi, w tym opieki paliatywnej, jak również pomagać wychodzić z samotności.

Polecamy: Młodzi Holendrzy wobec aborcji bardziej konserwatywni od rodziców

Niemniej w Niderlandach debata o prawie do zakończenia życia trwa, ale ma zupełnie inny przebieg, niż np. w Polsce, jeśli w ogóle u nas poruszany jest ten temat.

Holendrzy w dyskusji o eutanazji są niezwykle pragmatyczni. Kładą nacisk przede wszystkich na kwestie ludzkie – związane z bólem, nieznośnym cierpieniem i uporczywą terapią.

Rozmawiają o psychice chorych i skutkach społecznych prawa do eutanazji. Kwestie religijne w tej debacie odgrywają rolę mniej niż marginalną.

Dodajmy, iż Niderlandy były pierwszym krajem na świecie, który uregulował kwestię eutanazji drogą specjalnej ustawy.

Rekordowa liczba wniosków

Expertisecentrum Euthanasie – krajowe centrum eutanazji poinformowało, że w 2019 r. otrzymało rekordową liczbę wniosków o umożliwienie zakończenia życia. Było ich w sumie 3122, a więc o 22 proc. niż rok wcześniej.

Spośród wszystkich wniosków o eutanazję złożonych w 2019 r., wyrażono zgodę na jej przeprowadzenie w przypadku 898 osób (29 proc. próśb).

Polecamy: Wypadek w pracy w Niderlandach – wszystko, co musisz wiedzieć o swoich prawach

Jak informuje Nederlandse Omroep Stichting (NOS), zauważalny jest duży wzrost wniosków o eutanazję ze strony osób cierpiących na demencję – z 70 przypadków w 2018 r. do 96 rok później.

Expertisecentrum Euthanasie spodziewa się, że w 2020 r. liczba wniosków o przeprowadzenie eutanazji ponownie wzrośnie.

Tymczasem już teraz brakuje lekarzy-psychiatrów oraz innych specjalności, którzy są niezbędni w przeprowadzeniu całej procedury związanej z eutanazją. Szczególnie dotyczy to takich dużych miast, jak Haga i Rotterdam.

6 warunków eutanazji w Niderlandach

W Niderlandach warunki umożliwiające przeprowadzenie eutanazji zostały szczegółowo opisane w ustawie.

Najważniejsze z tych warunków związane są z dwoma pojęciami – ondraaglijk (nie do zniesienia) i uitzichtloos (przypadek beznadziejny – bez żadnych szans na poprawę).

Warunki przeprowadzenia eutanazji są następujące:

1. Lekarz musi mieć pewność, że pacjent podjął decyzję o zakończeniu swojego życia dobrowolnie i głęboko ją przemyślał.
2. Cierpienie chorego jest nie do zniesienia (ondraaglijk) i nie ma żadnych szans na poprawę (uitzichtloos).
3. Lekarz udzielił pacjentowi pełnych i szczegółowych informacji na temat jego obecnej sytuacji zdrowotnej i perspektyw na przyszłość.
4. Zarówno pacjent, jak i lekarz zgodnie doszli do przekonania, że dla pacjenta nie ma żadnego lepszego rozwiązania w jego chorobie i cierpieniu, jak zakończenie życia.
5. Lekarz prowadzący chorego, który zwrócił się z prośbą o eutanazję, zobowiązany jest do uzyskania opinii co najmniej jednego niezależnego lekarza. Ten ponownie diagnozuje pacjenta i wyraża swoją diagnozę oraz rokowania na piśmie.
6. Lekarz przeprowadził eutanazję lub pomógł pacjentowi w zakończeniu życia w sposób zgodny ze sztuką medyczną.

Kto kontroluje przeprowadzenie eutanazji?

Ustawa precyzuje sześć warunków, pod którymi lekarz może dokonać eutanazji. Przedstawiliśmy je wyżej. Jeśli którykolwiek z tych warunków nie jest spełniony, lekarzowi grozi proces sądowy i kara w maksymalnej wysokości 12 lat więzienia.

Polecamy: Niebezpieczne e-papierosy. Holenderscy lekarze: zakazać ich sprzedaży

To sprawia, że holenderscy lekarze podejmują decyzje w sprawie eutanazji z niezwykłą ostrożnością i starannością.

Dodatkowo we wszystkich prowincjach Niderlandów działają specjalne regionalne komisje (regionale toetsingscommissies euthanasie), które oceniają, czy lekarz przeprowadzający eutanazję zrobił to zgodnie ze wszystkimi warunkami zapisanymi w prawie.

Komisja taka składa się z co najmniej jednego lekarza, jednego etyka i jednego prawnika.

Każda komisja corocznie przygotowuje raport na temat ilości przeprowadzonych w prowincji eutanazji, ich przyczyn, przebiegu, jak również nieprawidłowości, jeśli się pojawiły. Co więcej, każdy zainteresowany ma dostęp do tej wiedzy.

Na tej stronie , oprócz wszystkich szczegółowych informacji na temat warunków i możliwości przeprowadzenia eutanazji w Niderlandach, można znaleźć opisy konkretnych przypadków.

Oczywiście, wszystkie dane personalne, umożliwiające identyfikację chorego, który skorzystał z prawa do zakończenia życia, zostały z tych opisów usunięte.

>> Zapraszamy do wyszukiwania interesujących tematów w naszym archiwum (pole wyszukiwarki). Zawiera mnóstwo cennych informacji, na tyle, że artykuły publikowane na portalu Polonia.nl są archiwizowane przez Królewską Bibliotekę w Hadze jako dziedzictwo cyfrowe Holandii <<