Film ma formę listu pisanego z Polski do przyjaciół. List zaczyna się słowami reżysera Mariusza Pilisa:

„Witajcie, Przyjaciele! Piszę do Was ten list z Krakowa, z Polski. Najprawdopodobniej po przeczytaniu mojego listu dojdziecie do wniosku, że jestem szalony albo, przynajmniej, że wszystko w tym liście jest absurdalne. I wiecie co? Mam nawet nadzieję, że macie rację, i że wszystko w tym liście jest halucynacją lub w najgorszym przypadku koszmarem.

Mimo to, obecnie, ja sam oraz większość moich rodaków jesteśmy głęboko zaniepokojeni i czujemy ogromną niepewność. Być może czas pokaże, iż to wszystko nie stało się bez powodu, ale cechuje nas naturalna tendencja do paranoi, która jest częścią naszej polskiej duszy. Być może. Mam taką nadzieję. Ale teraz pozwólcie, że opowiem wam o moich obawach. A zaczęły się one 10 kwietnia”.

Film wyemitowała stacja holenderska VPRO 25.10.2010 (film po polsku i angielsku z napisami po niderlandzku).

Film ten ukazał się w 4-odcinkowej serii pt. „Atak na Europę”.
Film „List z Polski: Polska paranoja” jest filmem o Polsce, Rosji i Europie anno 2010. Pokazuje on również, jak jedni (niektórzy Polacy i Rosjanie) się boją Kremla, a drudzy (władze niektórych państw UE) z Rosją się układają z racji gospodarczych.

Film nie odbił się żadnym echem w prasie holenderskiej – polską paranoję zostawiono bez komentarza Polsce, a Rosję Putina – Europie.

Czytaj wpisy na stronie VPRO

W styczniu 2010 r. VPRO wyemitowała film Mariusza Pilisa i Olafa Oudheusdena o wojnie w Afganistanie, w którym autorzy  pytają się o sens tej wojny.

W lutym 2005 r. VPRO pokazała „The smell of paradise” reż. Marcina Pilisa i Marcina Mamona – reportaż z Afganistanu

Brief uit Polen: “Poolse paranoia” van Mariusz Pilis
Op 10 april 2010 stort een Pools regeringsvliegtuig neer vlakbij het Russische vliegveld van. Niemand overleeft de ramp en Polen verliest letterlijk in één klap bijna zijn gehele politieke top. Het vliegtuig was onderweg naar de herdenking van één van de grootste trauma’s uit de Poolse geschiedenis; de moordpartij bij het Russische dorpje Katyn. Daar werden in 1940 meer dan twintigduizend Polen vermoord door de Russische geheime dienst. Een meer dramatische samenloop van omstandigheden is haast niet denkbaar.

Polen wordt overspoeld door verdriet, maar ook door angst en wantrouwen ten aanzien van de nog steeds dreigende en gevaarlijke beer: Rusland. Onmiddellijk verspreiden zich de complottheorieën over een mogelijke “Russische helpende hand”. Zo rouleert op het internet een filmpje dat enkele minuten na de ramp werd gemaakt: hierop zouden schoten te horen zijn enkele minuten na de crash. Zouden geheim agenten het wrak zijn binnengedrongen om eventuele overlevenden alsnog af te maken? Is het niet raar dat de doodsoorzaak van de slachtoffers zo summier en vaag werd omschreven: “overleden aan verwondingen,” vragen de Polen zich massaal af. Was de aswolk wel de echte reden dat de meeste Europese leiders niet verschenen op de begrafenis van president Kaczyniski?

Tegenlicht brengt het latente wantrouwen van het Poolse volk in beeld en schetst hoe dit zich kan ontpoppen tot ontembare paranoia en hysterie. De ramp in Smolensk laat zien hoe flinterdun het veiligheidsgevoel van de Polen is, ondanks de inbedding in het “grotere Europa”.

BRIEF UIT POLEN: over de onheilspellende toekomst van een labiele regio.
Regie: Mariusz Pilis
Productie: Mariska Schneider/Bella Boender
Eindredactie: Henneke Hagen/Jos de Putter
Te zien op Nederland 2 bij de VPRO om 20:55 op 25.10.2010.

Opublikowane w portalu Polonia.NL 29.10.2010
Wydawca portalu: STEP – Stowarzyszenie Ekspertów Polskich w Holandii. Czytaj o nas