W piątek 11 grudnia 2009 r. Karol Lesman otrzymał nagrodę holenderskiego Fonds voor de Letteren za całokształt twórczości translatorskiej. Nagroda została wręczona na dorocznym spotkaniu tłumaczy literackich w Utrechcie.
Nagroda jest przyznawana od 2005 roku wybijającym się tłumaczom za jakość ich przekładów, różnorodność tłumaczonych pozycji i inicjatywę w popularyzowaniu literatury z innych obszarów językowych.
Karol Lesman (ur. 1951 w Bredzie) jest synem żołnierza Dywizji Pancernej generała Maczka, która wyzwoliła m.in. Bredę. Języka polskiego nauczył się dopiero w wieku szkolnym. Studiował polonistykę na uniwersytecie w Amsterdamie. Od 1979 roku zajmuje się przekładami literatury polskiej. Przetłumaczył dotąd 50 bardzo różnorodnych pozycji, m.in.: Witkacego, Pankowskiego, Hłaskę, Różewicza, Herberta, wiersze Szymborskiej, powieści Tokarczuk, Stasiuka, Myśliwskiego. Publikował artykuły o literaturze polskiej w gazetach niderlandzkich Vrij Nederland, NRC Handelsblad. Współpracuje z pismem literackim Tijdschrift voor Slavische Literatuur. Jest ważnym wychowawcą następnego pokolenia tłumaczy, pośredniczy w kontaktach między debiutującymi tłumaczami i wydawnictwami.
Karol Lesman za swój wkład w popularyzowanie literatury polskiej otrzymał kilka nagród zarówno w Polsce, jak i w Holandii (m.in. nagrodę polskiego Pen Clubu w 1999 roku)
- Zobacz wideo z Karolem Lesmanem (w jęz. niderlandzkim), w którym opowiada o swoich polskich korzeniach
Ostatnie książki przetłumaczone przez K. Lesmana to Traktat o łuskaniu fasoli (Over het doppen van bonen) Wiesława Myśliwskiego, który zebrał dobre recenzje w prasie holenderskiej, oraz tomik wierszy Wisławy Szymborskiej Tutaj (Hier).
Tekst: Małgorzata Woźniak- Diederen
Nasze gratulacje dla laureata Karola Lesmana –
ambasadora polskiej literatury w Holandii
Redakcja portalu Polonia.nl
PRIJS: Literair vertaler Pools – Karol Lesman bekroond -11.12.2009
De literair vertaler Pools, Karol Lesman, wordt vrijdag 11 december bekroond met de Fonds voor de Letteren-vertaalprijs 2009 . De jury prijzen zijn excellentie, durf en inzet. De prijs – 5.000 euro – werd tijdens de Literaire Vertaaldagen in Utrecht uitgereikt.
Cultureel ambassadeur van Polen pur sang
Karol Lesman (*1951 in Breda ) is sinds 1979 actief als literair vertaler Pools, zowel van proza als poëzie. Hij is een vertaler die niet gladstrijkt, die het aandurft de stilistisch vaak complexe boeken als kunstwerken voor zichzelf te laten spreken. De onvermoeibare inzet en het initiatief waarmee hij deze taak op zich neemt maken hem voor de jury tot een cultureel ambassadeur pur sang.
Direct vanaf het begin ging vertalen voor Lesman samen met het introduceren van schrijvers en oeuvres; hij publiceert erover in kranten en tijdschriften en introduceert regelmatig Poolse auteurs bij Nederlandse uitgeverijen. Daaronder opvallend veel jonge auteurs zoals Olga Tokarzcuk, Andrzej Stasiuk en Tomek Tryzna, wiens succesroman Meisje Niemand Lesman voor de wereld ontdekte. Hij stelde de bloemlezing Heb medelijden, tijd. Poolse poëzie van de twintigste eeuw samen en vertaalde onder meer poëzie van Tadeusz Różewicz, Anna Świrszczyńska en Nobelprijswinnares Wisława Szymborska, wier nieuwste bundel Hier een dezer dagen in vertaling van Lesman bij uitgeverij De Geus verschijnt.
- Zie een indrukwekkend videoportret van Karel Lesman, opname op: Pools militair erehof Ginneken, 15 november 2009.
Daarin vertelt hij over zijn Poolse vader – die in de Tweede Wereldoorlog als soldaat in Nederland belande – en over de vertaling van Over het doppen van bonen.
Hij vertelt dat de Tweede Wereldoorlog in de Poolse literatuur nog zowat alomtegenwoordig is. Ook de jongere schrijvers kunnen er niet omheen. Zelf hoorde hij pas op zijn achtste van zijn vader dat hij een Poolse achtergrond had. In 1961 nam die vader het gezin mee naar Polen. Karol beleefde er een tweede geboorte, mede door de onderdompeling in de Poolse taal. In het tragische verhaal van zijn eigen vader die in de Poolse pantserdivisie van generaal Maczek een van de bevrijders van Breda was, staan de oorlog en de nasleep ervan ook centraal. Het video-interview werd gemaakt door Klaas en Iris Koppe.
- “Over het doppen van bonen” (Traktat o łuskaniu fasoli)
Deze maand verscheen bij Querido Over het doppen van bonen, de roman waaraan Wieslaw Mysliwski tien jaar heeft gewerkt. In het levensverhaal dat een man daarin onder het doppen van bonen vertelt, draait alles om de oorlog. De vertaling uit het Pools is van Karol Lesman. Lesman introduceerde de epische roman, Over het doppen van bonen (uitgeverij Querido), in het Tijdschrift voor Slavische Literatuur als „een grote metafysische roman” van een ‘onthaast’ verteller.
- Lees Brief over Wieslaw Mysliwski door Karol Lesman
- Lovend ontvangst:
- ’Een eersteklas verteller, een magiër met woorden’ de Volkskrant
- ’Meesterlijke roman’ Leeuwarder Courant
- ’Een fenomenale roman in een schitterende vertaling (van Karol Lesman) die nog lang nadendert in je hoofd.’ Vrij Nederland
- ’Hij is een magiër met woorden. Volgens sommigen is hij de laatste schrijver van de negentiende eeuw. Newsweek
* ISBN: 978 90 214 3721 7
* Aantal pagina’s: 352 blz.
* Uitvoering: Gebonden
* Uitgever: Querido
* Prijs: € 22.95
Traktat o łuskaniu fasoli („A Treatise on Shelling Beans”) by the Polish author Wiesław Myśliwski was published in 2006.
The novel is the monologue of an ordinary man in the autumn of his life, as he talks to a stranger one summer evening while shelling beans. Through stories from his childhood and youth, the old man reveals his personal history, with frequent digressions on topics from the mundane to the philosophical, and reflections on people and life. The resulting narrative is vivid and engaging, providing entertaining tales as well as food for reflection about the big questions of human existence. No place names or personal names are specified, but the narrator clearly experienced the Second World War in Poland as a child, then trained and worked there as an electrician – helping to build 'a new, better world’. He moved to Western Europe and worked as a saxophone player for some years before returning to the Polish village of his childhood.
Karol Lesman
Opublikowane w portalu Polonia.NL 14.12.2009