1. Wydarzenia Premierowe
• 21 września, Warszawa – premiera książki w Warszawie i spotkanie z autorem 21 września 2006 r., godz. 17.00, Muzeum Powstania Warszawskiego wejście od ul. Przyokopowej
• 23 września, Kraków – premiera książki w Krakowie i spotkanie z autorem podczas uroczystości rocznicowych w 6 Brygadzie Desantowo-Szturmowej im. Stanisława F.
Sosabowskiego, która dziedziczy tradycje Brygady Sosabowskiego
Spotkania z autorem – podpisywanie książek
• 23 września, Kraków, EMPiK Rynek Główny, godz. 14.00
• 24 września, Warszawa, EMPiK Nowy Świat, godz. 14.00
2. O książce Rozdarty naród
Pragnąc zadać Rzeszy Niemieckiej ostateczny cios i zakończyć II wojnę światową przed Bożym Narodzeniem 1944 roku, alianci zaplanowali największą operację powietrznodesantową w historii. Nazwali ją Market-Garden. Trzy dywizje alianckie oraz polska 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa zostały zrzucone za linią frontu z zadaniem przejęcia i utrzymania mostów w Holandii, aby ułatwić alianckim dywizjom pancernym równoległy atak lądem w samo serce Niemiec.
Bitwa pod Arnhem, której nadano przydomek o jeden most za daleko, przeszła do legendy już jesienią 1944 roku. Jej rezultatem była druzgocąca klęska aliantów i stukilometrowy korytarz donikąd w Holandii. Ambitny plan zakończenia wojny przed Bożym Narodzeniem zaowocował ostatnim zwycięstwem Hitlera na froncie zachodnim. Nikt nie próbował analizować przyczyn porażki, umieszczono natomiast bitwę w
Panteonie szlachetnych i heroicznych klęsk aliantów.
W znacznie mniejszym stopniu odnotowano rolę polskiej 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, zrzuconej trzeciego dnia bitwy prosto na tereny znajdujące się w rękach niemieckich. A wkrótce potem Polacy zostali oskarżeni przez brytyjskie dowództwo o nieudolność na polu bitwy oraz stwarzanie niepotrzebnych trudności. Obecnie wiadomo, że to generał Browning, odpowiedzialny wraz z marszałkiem Montgomerym za krach źle
zaplanowanej i w pośpiechu przygotowanej akcji, postanowił uczynić generała Sosabowskiego i jego brygadę kozłem ofiarnym. Tymczasem Sosabowski od początku krytykował jako nierealne główne założenia zamierzonej operacji. Co charakterystyczne, 19 listopada 1944 roku generał Browning otrzymał order Polonia Restituta w uznaniu jego wkładu w powołanie brygady, a już dwa tygodnie później domagał się usunięcia
generała Sosabowskiego ze stanowiska jej dowódcy.
Rozdarty naród w pasjonujący, błyskotliwy sposób maluje niesłychanie żywy i sugestywny obraz walki, ukazując ją w wielokrotnym odbiciu poprzez doświadczenia i przeżycia poszczególnych żołnierzy brygady. Dowiadujemy się w najdrobniejszych szczegółach, jak faktycznie Polacy walczyli i z jaką niebywałą determinacją i odwagą wykonywali swoje zadanie. Relacjonując historię wielkiej bitwy powietrznodesantowej, a zarazem jednej z najbardziej spektakularnej przegranych II wojny światowej, autor książki na zawsze koryguje historyczne znaczenie brygady, której należy się szacunek wszystkich
narodów Rzadko żołnierze walczyli w tak ciężkich warunkach jak Polacy podczas operacji „Market-Garden”.
Stworzona z myślą o powrocie do Polski „najkrótszą drogą” – desantem, aby wesprzeć powstanie Armii Krajowej przeciw niemieckiemu okupantowi, brygada została zrzucona w piekło pod Arnhem. Kiedy jej żołnierze walczyli i ginęli w Holandii, wspierając zachodnich aliantów, mieszkańcy Warszawy daremnie patrzyli w niebo, oczekując swoich spadochroniarzy. Tymczasem na drugim brzegu Wisły Armia Czerwona wyczekiwała stosownej chwili, by rozpocząć własną okupację Polski.
W odróżnieniu od walecznych żołnierzy innych alianckich armii Polacy mieli nigdy nie zobaczyć swojej ojczyzny, nawet po ostatecznym zwycięstwie.
Rozdarty naród opisuje utworzenie 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej oraz wojskową karierę jej dowódcy, generała Sosabowskiego, jego walkę w w Polsce i we Francji oraz ryzykowną operację „Market-Garden”. Na podstawie okrytych po wojnie dokumentów Generałów Montgomerego i Browninga widzimy ich akcję zrzucania winy na Generała Sosabowskiego. Książka pokazuje mało znane dalsze losy Brygady aż do czasu jej rozwiązania w 1947 roku, jej powrót do okupowanych Niemiec wiosną ’45 roku z brytyjskim I Korpusem do miejscowości Kleve, jak na ironię zaledwie 45 kilometrów od Driel oraz powojenne wzruszające historie przyjaźni polskich weteranów z mieszkańcami Driel i powojenne losy Generała Sosabowskiego.
George Cholewczynski napisał Rozdarty naród trzynaście lat temu, pokazując prawdziwą rolę brygady. Świat przywrócił chwałę brygadzie dopiero w 2006 roku i w polskim wydaniu autor dopisał to bardzo istotne historyczne wydarzenie. 31 maja 206 rząd holenderski podczas specjalnej uroczystości oddał hołd bohaterskim polskim żołnierzom, przyznając 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej Order Wojskowy Wilhelma I (wręczony polskiej 6 Brygadzie Desantowo-Szturmowej, która dziedziczy tradycje brygady Sosabowskiego), a Medal Brązowego Lwa, pośmiertnie, dowódcy legendarnej jednostki, generałowi Stanisławowi Sosabowskiemu. To ostatnie odznaczenie wręczyła w Hadze wnukom generała królowa Holandii Beatrix.
Ostatni akt przywracania chwały odbędzie się 16 września 2006 roku, praktycznie w momencie wydania polskiego tłumaczenia Rozdartego narodu. W tym dniu w Driel, miejscu walk brygady, nastąpi odsłonięcie pomnika generała Sosabowskiego. Ów monument powstał z inicjatywy i dzięki staraniom brytyjskich weteranów bitwy pod Arnhem jako wieczny testament uznania i wdzięczności, które mamy dla majora generała Stanisława Sosabowskiego i dla naszych wspaniałych polskich kolegów; bez ich
odwagi i ducha walki szczątki brytyjskiej 1 Dywizji Powietrznodesantowej nie byłyby ocalały.
3. O autorze
George F. Cholewczynski urodził się w 1951, Amerykanin z urodzenia i Polak z pochodzenia, w stanie New Jersey, USA. Przez ponad 20 lat pracował jako bibliotekarz techniczny, z tego wiele lat w NASA.
Jest uznanym ekspertem w dziedzinie wojen powietrznodesantowych i już w młodym wieku wykazywał żywe zainteresowanie historią militarną. Wychowując się w środowisku Polonii, miał dostęp do nieomal pełnej gamy polskich przeżyć z II Wojny Światowej.
Po opublikowaniu zwięzłego artykułu w czasopiśmie specjalistycznym Campaigns w 1983, George podjął się rozszerzyć temat na skale książki. Współpracując ze Związkiem Polskich Spadochroniarzy w Ameryce, George zaczął uczestniczyć w spotkaniach Brygady. Poprzez Andrzeja Zarembę, pierwszego kustosza muzea im. Generała Sikorskiego George poznał nie tylko Ryszarda Dembinskiego, wówczas dyrektora Polskiego Instytutu i
Muzeum Generała Sikorskiego, ale i Stanisława Sosnabowskiego, syna generała.
Doroczne wyjazdy do Anglii ułatwiły mu serię wywiadów z żyjącymi nadal weteranami oraz włączenie się w doroczne spotkania weteranów w Holandii dały szansę na spotkania i wywiady z weteranami, którzy przyjeżdżali z Polski oraz Holendrami tymczasowo wyzwolonymi przez Brygadę. Współpracował blisko z Geertem Maassen, lokalnym historykiem, i miejskim archiwistą w Arnhem, który także służył mu jako tłumacz z
języka holenderskiego. We dwójkę przebadali nieomal każdy metr pola bitwy gdzie polscy spadochroniarze walczyli.
W rezultacie powstały dwie wysoko doceniane książki w języku holenderskim i polskim, które opowiadają historię polskich spadochroniarzy w bitwie, z perspektywy i słowami holenderskich farmerów, zwykłych żołnierzy, i generałów w tej największej w historii operacji powietrznodesantowej.
George obecnie mieszka w Nowym Orleanie, USA. gdzie założył firmę Walka Books, małe przedsiębiorstwo wydawnicze specjalizując się w historii militarnej 20-ego wieku.
ROZDARTY NARÓD: POLSKA BRYGADA SPADOCHRONOWA W BITWIE POD ARNHEM
Tytuł oryginału: Poles Apart, The Polish Airborne at the Battle of Arnhem
Przełożył: Maciej Antosiewicz
Wydawca: Andrzej Findeisen – A.M.F. Plus Group
Książka: Twarda okładka, obwoluta, 360 stron, rozmiar B5: 168 x 240 mm, 45 zdjęć, 3 mapy
Nakład: 30 000 egzemplarzy
ISBN 83-60532-00-1
ISBN 978-83-60532-00-3
E-mail: wydawca@RozdartyNarod.com
tytuł po niderlandzku „De Polen van Driel” (1989)
Zobacz więcej na stronach www.rozdartynarod.com
Opublikowane w portalu Polonia.NL 06.08.2006
