PL2011eu: Essay “Het Poolse EU-voorzitterschap: Een moeilijk karwei”

Autor

24 czerwca 2011

Het Poolse EU-voorzitterschap:
Een moeilijk karwei

Op 1 juli as. breekt het een lang verwacht moment in Warschau aan. Zeven jaar na de toetreding neemt Polen als vierde lidstaat uit Centraal- en Oost Europa, na eerder Slovenië (2008) en Tsjechië (2009) het EU-voorzitterschap van Hongarije over. Voor Polen, een groot land met onverbloemde ambities, is het EU-voorzitterschap een uitgekiende kans om zich te laten zien: Polen als modern land en vooral als een betrouwbare partner die in de gezamenlijke toekomst wil investeren.

Eurooptimisten
“Europa dat zijn wij” zei Poolse premier Donald Tusk onlangs. Met het aankomende EU-voorzitterschap associeert Polen zich meer dan ooit met de EU. De Polen blijven grote EU fans: 78% van de Polen ziet voordelen van het EU-lidmaatschap, 69% denkt positief over de toekomst van de EU en 56% heeft vertrouwen in de EU, volgens de laatste Eurobarometer.

De EU bracht Polen welvaart en veiligheid. “Sinds 300 jaar heeeft Polen nog nooit in zo’n goede positie verkeerd qua veiligheid en welvaart” zei Poolse premier. De economie groeit met 4%, ook mede dankzij de EU-fondsen. In 2010 was Polen de enige lidstaat, die aan de recessie is ontsnapt. Dat geeft Polen zelfvertrouwen. Maar in de huidige woelige en onzekere tijden is het besef gegroeid dat de toekomst van Polen in de EU ligt. “Onze lidmaatschap in de EU betekent niet alleen 70 mld euro uit Brussel, maar ook economische groei, het biedt ons een kans om onze dromen van een modern Polen te kunnen waarmaken” stelde de Poolse president Bronislaw Komorowski onlangs tijdens de Schumandag vast.

De regering Tusk is zeer gemotiveerd om het beste van het EU-voorzitterschap te maken. Hierdoor hoopt het land een plek aan de EU-hoofdtafel te verdienen.

Logo
“We zijn niet bang voor grote uitdagingen” zei de Poolse premier Tusk bij de presentatie van het Pools logo van het EU-voorzitterschap. Het belichaamt drie waarden die Polen wil uitdragen: dynamiek, positieve energie en solidariteit.

De zes omhoog gerichte pijlen, stellen met elkaar verbonden mensen voor. De Poolse vlag is dezelfde als van het logo van Solidarnosc, de massabeweging die Polen van het communisme bevrijdde. Zonder moed, positieve energie en solidariteit komt geen gewenste verandering naar een betere toekomst, zo weet Polen uit eigen ervaring.

Ambities
Polen wil zich sterk maken voor een EU-2020, de nieuwe langetermijn groeistrategie van de EU, en voor de politieke kracht van de EU. Meer integratie als antwoord op economische crisis, dat zint de Europese Commissie. In de EU-2020 strategie moeten de structuurfondsen als groeiaanjagers blijven, meent Polen gesteund door andere ontvangende landen. Hiermee neemt Polen een voorschot op de moeilijke onderhandelingen over de EU-begroting voor de jaren 2014-2020, die in najaar moeten beginnen.

Onder het motto 'veilig Europa’ wil Polen de energiezekerheid van de EU naar een hoger plan brengen. Verder wil Polen zich sterk maken voor het GVDB – het versterken van civiele en militaire capaciteiten van de EU. Het bevorderen van het Oostelijke Partnerschap – het vlaggeschip van Polen in de EU- wil men hoog op de agenda zetten. Om wille hiervan is Polen bereid zelf een bijdrage aan het bevorderen van de democratie in Noord Afrika te leveren. Men hoopt op ondertekening van de associatieovereenkomst met Kroatië en op de verdere ontwikkleing van de samenwerking EU-Rusland.

Polen krijgt de handen vol met het coördineren van de bestaande Europese agenda. Maar kan het land zich dienstbaar opstellen en naar compromissen tussen lidstaten zoeken? Polen heeft in ieder geval 1000 ambtenaren opgeleid om de EU-coördinatie in goede banen te leiden.

Harde realiteit
Warschau begint een beetje nerveus te worden. Spanningen en angst nemen toe in Europa. Problemen stapelen zich op: de financiële crisis in de eurozone, mogelijke herstructurering van Griekse staatsschuld, migranten uit Tunesië – dossiers waarmee Polen niet echt vertrouwd is.

De allerbelangrijkste vraag in Warschau nu is hoe premier Tusk in het najaar met het Poolse voorzitterschap van de EU kan scoren. In oktober (waarschijnlijk op 23 oktober as.) worden in Polen parlementsverkiezingen gehouden. Hopelijk komt dan de harde politieke strijd tussen de PiS (Recht en Rechtvaardigheid) van Jaroslaw Kaczynski en de PO (Burger Platform) van Tusk die Polen al jaren in de greep houdt, ten einde. Maar de verkiezingscampagne zal van hem en zijn vakministers veel tijd en energie eisen, alle mooie Poolse peptalk ten spijt. Bovendien is de campagne leider van de PO Radek Sikorski, de minister van Buitenlandse Zaken. De Poolse regering heeft het zichzelf extra moeilijk gemaakt.

auteur: Malgorzata Bos-Karczewska – hoofdredacteur van Polonia.nl, website van de Poolse gemeenschap in Nederland

Artikel is verschenen in het nieuwsbrief juni 2011 van de Europese Beweging Nederderland (EBN)