Republika Marka jest spełnieniem marzeń o idealnym, utopijnym świecie. Powstała w 1965 r. w Gdańsku. Surrealistyczne realia PRL-u skłoniły 13-letniego Marka do stworzenia wyspy zamieszkałej tylko przez imigrantów. Wciąż przybywa budowli i miast. „Wyspę” – architektoniczny projekt życia Marka Sapińskiego – prezentuje od 23 czerwca br. muzeum het Schip w Amsterdamie.
Utopijny projekt 12-latka
„Wyspa” jest spełnieniem marzeń o idealnym, utopijnym świecie. Jak powstał pomysł na ten projekt architektoniczno-urbanistyczny, usytuowany na wyspie?
„Gdy miałem 10 lat, zacząłem odkrywać atlasy i leksykony z biblioteki mojego ojca. Zafascynowała mnie geografia. Rysowałem mapy, plany miast i wysypy. Z moim kolegą z podwórka zaczęliśmy nawet redagować rodzaj encyklopedii – on części o zwierzętach, a ja o krajach świata” – mówi twórca Marek Sapiński, mieszkający od lat w Amsterdamie.
„Kilka lat później, zaczęło się od prostych rysunków ołówkiem w szkolnym zeszycie, przy kuchennym stole. Mieszkałem w Gdańsku, mój ojciec był architektem. Rysowałem elewacje nowoczesnych budynków, zainspirowany projektami mojego ojca i książkami z jego biblioteki. Moimi idolami byli tacy architekci, jak Walter Gropius czy Oscar Niemeyer”.
„W pewnym momencie zacząłem umieszczać moje budowle na planie miasta. I tak powstały pierwsze miasta” – dodaje twórca.
„Potem na kartce A3 narysowałem kontury wyimaginowanego kraju, z rzekami, górami, na mapie zaznaczyłem wymyślone moje miasta. Tak powstało państwo, które nazwałem Republika Marka, a było to 8 listopada 1966 roku” – opowiada Sapiński.
Wyspę młody twórca modernizuje, kreśli autostrady i linie kolejowe. Rysuje auta, statki, samoloty i nie tylko. Wyspa otrzymuje nawet rozkład jazdy dla połączeń kolejowych między miastami. Dwa miasta połączyła szybka kolej magnetyczna, której pociągi pędzą z szybkością 350 km/h.
Przybywają szpitale, biurowce, hotele, sklepy i krematoria, wszystkie o supernowoczesnej konstrukcji i elewacjach.
Kiedy w latach 70. ubiegłego wieku w Polsce powstają pierwsze zautomatyzowane piekarnie i rzeźnie – a Marek staje się wegetarianinem – rzeźnie przerabia na hale targowe. Republika Marka importuje mięso, ponieważ produkcja jest zakazana. Później, kiedy dochodzi zakaz połowu ryb, producenci produktów rybnych opuszczają Wyspę, przenosząc produkcję zagranicę.
Sami imigranci
3 maja 1975 r. Republika Marka staje się państwem, ogłoszona zostaje konstytucja, pojawiają się ambasady.
Mieszkają w niej tylko imigranci – jak Niemcy, Anglicy, Hiszpanie, Rosjanie i Polacy.
Pierwotnie miasta miały perspektywę dwuwymiarową, wraz z cyfryzacją twórca kreuje nieskończenie wiele widoków wyspy w technice 3D.
Od 50 lat wyspa wciąż się rozwija i zmienia, powstało już ponad 20 miast.
Wyspa jest projektem życia Marka Sapińskiego.
Jego marzeniem jest podwoić liczbę mieszkańców Wyspy.
Wystawa w Amsterdamie
Wystawa „Wyspa” Marka Sapińskiego
- Kiedy: 23 czerwca do 20 września
- Gdzie: Muzeum het Schip w Amsterdamie (w lunchroom), adres: Oostzaanstraat 45
- Wstęp: bezpłatne
- Muzeum czynne: w godz. 11.00 – 17.00 (zamknięte w poniedziałek)
Na wystawie prezentowane są m.in. instalacja/patchwork ze szkiców budowli znajdujących się w miastach „Wyspy”, mapa samej „Wyspy” oraz widoki 3D z kilkunastu miast.
Książka o projekcie życia
Dopełnieniem wystawy jest ostatnie dzieło Marka Sapińskiego – „Wyspa – Het Eiland – The Island” trójjęzyczna książka o wyspie Marka (w języku polskim, angielskim i niderlandzkim).
To wyjątkowa książka, opisująca powstanie utopijnego świata – projektu architektoniczno-urbanistycznego Marka Sapińskiego.
„Ta pięknie wydana książka rozbudza wyobraźnię i oddaje hołd projektowi, który zaczął się od niewinnego, niedoskonałego szkicu w zeszycie, a po latach pracy i zaangażowania zaczął tętnić własnym życiem” – napisała w recenzji książki dr Iwona Guść ze Stichting Literatuur.
W dniu otwarcia wystawy w muzeum het Schip książka „Wyspa” będzie dostępna w cenie promocyjnej 25 euro.
Książkę obecnie można kupić (cena 35 euro):
- księgarnia „Architectura & Natura”, Leliegracht 22-H, 1015 DG Amsterdam; także online
- het Schip Museum, Oostzaanstraat 45, 1013 WG Amsterdam
Kim jest Marek Sapiński?
Marek Sapiński (1952 r.) jest gdańszczaninem. Janusz Sapiński, jego ojciec, był gdańskim architektem.
W 1979 r. Marek wyemigrował do Holandii, gdzie otrzymał prawo do pobytu, a potem obywatelstwo niderlandzkie. Przez 22 lata pracował biurze architektonicznym Architectenbureau J. Rommens BNA. Jest autorem projektu kilku budynków w Holandii.
Mieszka w Amsterdamie.
Film
Wyspa Marka stała się inspiracją dla filmu dokumentalnego w reż. Doroty Gąszczak.
Autorka tekstu: Małgorzata Bos-Karczewska
