Wolność to także odpowiedzialność. Dla każdego z nas. To myśl przewodnia obchodów wyzwolenia Holandii. 75 lat od zakończenia wojennej tragedii to ważne wydarzenie w Niderlandach. Ma kontekst historyczny i współczesny. Zapowiadamy program.
Obchody wyzwolenia Holandii mają dla nas – Polaków ogromne znaczenie. To przecież i nasi żołnierze, wraz z wojskami aliantów, przelewali krew w walkach o wyzwolenie Niderlandów. Wielu na tej ziemi zginęło.
Wśród bogactwa upamiętniających rocznicę wydarzeń, w tym roku znajdziemy i takie, które są bardzo dla Polaków ważne. Tutaj docenia się nasz wkład w odzyskanie wolności przez Holandię. Pamięć o polskich żołnierzach jest szanowana i wciąż żywa.
Uroczystości aż do 2020 r.
Wojska alianckie wkroczyły do Niderlandów 12 września 1944 r. Pierwszą miejscowością, której wyzwolili alianccy żołnierze, była wioska Mesch w Limburgii. Amerykanie wyzwolili stolice tej prowincji Maastricht w nocy z 13 na 14 września.
18 września jest także „polskim dniem”. Dlaczego? Wtedy bowiem 1. Dywizja Pancerna gen. St. Maczka, wchodząca w skład 1. Korpusu Brytyjskiego, należącego do 1. Armii Kanadyjskiej, wyzwala miejscowość Axel w Zelandii.
Z kolei Japonia skapitulowała w Holenderskich Indiach Wschodnich (dzisiejsza Indonezja) 18 sierpnia 1944 r. W Niderlandach także o tej rocznicy się pamięta.
To powody, dla których Holandia tym razem organizuje obchody wyzwolenia kraju oraz zakończenia II wojny światowej aż przez dwa lata – od 2019 do 2020 r.
Program uroczystości jest niezwykle bogaty. Dzisiaj zapowiadamy najważniejsze wydarzenia do końca 2019 r.
31 sierpnia (sobota) – upamiętnienie bitwy o Skaldę w Terneuzen
Tego dnia król Willem-Alexander uroczyście zainauguruje w Terneuzen w Zelandii, w rocznicę bitwy o Skaldę, obchody wyzwolenia Holandii oraz zakończenia II wojny światowej.
Na ceremonię zostali zaproszeni przedstawiciele Kanady, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Norwegii i Polski. To kraje, których żołnierze walczyli w wojskach alianckich.
Zaproszenie na uroczystość w ostatnim dniu sierpnia przyjął także przedstawiciel Niemiec.
Szczegółowy i bardzo ciekawy program tej uroczystości znajdziecie pod tym linkiem
12 września (czwartek) – upamiętnienie wyzwolenia pierwszej holenderskiej wioski
Dokładnie 75 lat temu – 12 września 1944 r. – wojska amerykańskie wkroczyły do Mesch, małej wioski położonej na południu Holandii, w prowincji Limburgia. Nie obeszło się bez krwawych walk.
Na cmentarzu w Margraten w tej prowincji spoczęło na zawsze wielu Amerykanów. I to tutaj właśnie 15 września odbędzie się specjalny koncert wolności.
20 września (piątek ) – upamiętnienie Operacji Market Garden
W samym Arnhem i wokół niego tego dnia odbędą się wspaniałe uroczystości upamiętniające bitwę o to miasto. W jednej z największych operacji militarnych II wojny światowej.
Pod hasłem „Wiele twarzy” zobaczycie tu spektakularne widowisko ze światłem i muzyką, filmem i tańcem. Poczujecie, jak historia wiąże się z naszym współczesnym życiem, w którym cieszymy się wolnością. Poczujecie jej wartość stojąc, wraz z innymi, na słynnym moście John Frostbrug w Arnhem.
Wszystkie szczegóły pod tym linkiem
Upamiętnienie Polaków wyzwalających Holandię –
Kalendarz wydarzeń na 2019 r.
Wkład polskich żołnierzy w wyzwolenie Holandii jest niezaprzeczalny. Holendrzy pamiętają o Polakach, którzy walczyli na ich ziemi, o wolność naszą i waszą.
Podajemy kalendarz wydarzeń związanych z uczczeniem pamięci polskich żołnierzy wyzwalających Niderlandy. Dodamy od razu, że portal Polonia.nl będzie na bieżąco informował o wszystkich wydarzeniach w ramach obchodów 75-lecia, a niektóre także relacjonował.
14 września (sobota) – marsz szlakiem polskich żołnierzy gen. Sosabowskiego
Marsz ten, organizowany co roku, odbędzie się na dystansach: 5, 10, 15, 20, 25 i 30 km. Start o godz. 9.00 z centrum Oldenburg w Driel, Hofplein 1. Zapisy poprzez tę stronę
Więcej o idei i trasach tego marszu przeczytacie w naszym artykule tutaj
21 września (sobota) – Polski Dzień w Driel
Okrągła, bo już 75. rocznica walk na polach pod Arnhem polskiej I Samodzielnej Brygady Spadochronowej (1SBS) pod dowództwem gen. Stanisława Sosabowskiego, w tym roku uzyska wyjątkowo uroczysty wymiar i oprawę.
Organizatorzy spodziewają się dużego zainteresowania 75. obchodami, także z Polski, m.in. władz RP. Do Driel przyjazd zapowiedziała grupa wolontariuszy z Muzeum Powstania Warszawskiego oraz rodacy z Niemiec.
O całym programie uroczystości w Driel (łącznie trzy dni) i ich tle historycznym pisaliśmy w artykule: Polacy w bitwie pod Arnhem – 75. rocznica w Driel. Program na 19-22 września 2019
12 października do 3 listopada – plenerowa wystawa „Generał Stanisław Maczek i jego żołnierze” na Kasteelplein w Bredzie; wykonawcą jest Muzeum Historii Polski w Warszawie.
26 października (sobota) – uroczystość w Oosterhout i upamiętnienie wyzwolenia Bredy przez 1. Dywizję Pancerną gen. Maczka
Aktualizacja – 75-lecie wyzwolenia Bredy: czytaj cały program w sobotę
O godz. 10.30 złożenie wieńców na Polskim Cmentarzu Wojskowym w Oosterhout przy Veerseweg 33; znajduje się tam 30 grobów polskich żołnierzy
Od godz. 15.30 do 19.00 festyn z okazji wyzwolenia Bredy przez maczkowców, na placu przed ratuszem w Bredzie; organizatorem jest Fundacja Serce Polski z Bredy
O godz. 20.00 w teatrze Chassè wystąpi 70-osobowy reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego, występ w sali Jupilerzaal na 1.400 miejsc, szczegóły i rezerwacja biletów na stronie organizatora- fundacji Serce Polski pod tym linkiem
27 października (niedziela) – upamiętnienie wyzwolenia Bredy
O godz. 9.15 – uroczysta msza św. w intencji poległych żołnierzy 1DP w kościele Św. Wawrzyńca (Laurentskerk) przy Ginnekenweg 333 w Bredzie
O godz. 10.45 – uroczystości na cmentarzu przy Vogelenzanglaan 17 w Ginneken, znajduje się tam 80 grobów polskich żołnierzy
O godz. 13 – ceremonia upamiętnienia poległych żołnierzy na Polskim Cmentarzu Wojskowym przy Ettensebaan w Bredzie, gdzie spoczywa generał Maczek wraz z żołnierzami; łącznie 161 grobów, w tym także polskich pilotów RAF.
29 października (wtorek) – aktualizacja
Król Willem-Alexander i prezydent Duda na 75. obchodach wyzwolenia Bredy we wtorek 29 października
=> czytaj tutaj
Budowa Memoriału gen. Maczka w Bredzie trwa. Pisaliśmy o tym szczegółowo w artykule Holandia: Udało się! Na wiosnę rusza budowa Memoriału gen. Maczka w Bredzie. Jednak na jego otwarcie trzeba będzie poczekać do marca 2020 r.
Otwarcie Memoriału gen. Maczka odbędzie się prawdopodobnie w urodziny generała St. Maczka, w dniu 31 marca 2020 r. (będziemy o tym informować). Czytaj: Otwarcie memoriału dopiero w 2020 r.
autorki: Ewa Grochowska i Małgorzata Bos-Karczewska
Jeśli w Twojej lub znanej Ci miejscowości w Holandii odbywają się w tym roku uroczystości upamiętniające polskich żołnierzy, prosimy przyślij nam informacje poprzez formularz kontaktowy Opiszemy te wydarzenia.
