Polacy, jako obywatele UE, mają możliwość, po 5 latach legalnego i nieprzerwanego zamieszkiwania w Holandii, ubiegania się o status rezydenta w tym kraju, czyli o zezwolenie na pobyt stały. Co daje taki status? Jaka jest procedura? Podpowiadamy i wyjaśniamy.
Status rezydenta w Niderlandach dla obywateli UE (verblijfsvergunning duurzaam verblijf – onbepaalde tijd) możesz uzyskać po co najmniej 5 latach legalnego i nieprzerwanego tu zamieszkiwania (liczy się od dnia pierwszego zameldowania w gminie).
Myśl dalekowzrocznie. Masz w Holandii rodzinę, pracę, dom, tu toczy się twoje życie. Masz środki na utrzymanie siebie i rodziny. Wszystko dobrze się układa. Do czego więc może ci być potrzebny taki status i zezwolenie na pobyt stały?
Temat pojawił się po publikacji naszego artykułu Brytyjczycy w Holandii zaniepokojeni w którym przedstawiliśmy dylematy Brytyjczyków żyjących w Niderlandach. Co będzie z nimi po Brexicie?
Nasi czytelnicy w komentarzach pod artykułem zwrócili uwagę, że status rezydenta, w przypadku Polaków, również dobrze jest uzyskać mieszkając dłużej w Holandii, bo daje on sporo korzyści.
Co daje status rezydenta w Holandii?
„Kiedy życie tutaj toczy się gładko, to wielu Polaków nie myśli o uzyskaniu po 5 latach zamieszkania statusu rezydenta w Holandii. „Schody” zaczynają się wówczas, gdy ktoś ulega wypadkowi, traci pracę, wpada w długi, ma trudności ze spłatą hipoteki domu itd. Bez statusu rezydenta wybrnięcie z kłopotów jest nieporównanie trudniejsze, niż ze statusem.” – mówi Agnieszka van den Boogaard – Polka pracująca od wielu lat w holenderskim sektorze socjalnym (GGZ – geestelijke gezondheidszorg).
O taki status rezydenta dla obywateli UE mogą ubiegać się osoby i członkowie ich rodzin mieszkające dłużej niż 5 lat w Holandii. IND w szczególności rozpatruje ostatnie 5 lat zamieszkania w Niderlandach.
W przypadku obywateli UE, takich jak emeryci czy osoby o niesprawności do pracy, np. z powodu wypadku w pracy, wymagany okres pobytu w Holandii jest krótszy – odpowiednio 3 lata (w tym 1 rok zatrudnienia w Holandii) i 2 lata.
Polecamy: Zasiłek do ubezpieczenia zdrowotnego – zorgtoeslag
Jakie masz uprawnienia?
Uzyskując status rezydenta w Holandii dla obywateli UE otrzymujesz niemal takie same prawa, jak rodowici Holendrzy.
Zyskujesz:
- Prawo do wszystkich przywilejów socjalnych, pomocy społecznej, świadczeń socjalnych, dotyczy to także członków twojej rodziny;
- Jesteś przez instancje państwowe traktowany jako rezydent, a nie imigrant zarobkowy;
- Możesz bez problemu kupować na raty, wziąć pożyczkę w banku, wykupić abonament telefoniczny itp.;
- Możesz takim dokumentem legitymować się we wszystkich instytucjach (np. starając się o holenderską państwową emeryturę);
- Nie musisz rozliczać się z polskim fiskusem (tzw. zerowe zeznania roczne PIT), jeśli twoim jedynym źródłem dochodów jest praca w Holandii. Polski urząd skarbowy ma wówczas obowiązek wykreślić cię ze swojej ewidencji;
- Jeśli jesteś ze środowiska LGBT, to możesz zawrzeć w Niderlandach związek małżeński lub partnerski.
Ponieważ pozostajesz obywatelem RP, nie możesz bez wizy polecieć np. do Stanów Zjednoczonych ani głosować w wyborach do holenderskiego parlamentu.
Ważne! Uzyskując status rezydenta w Holandii (dla obywateli UE) nie musisz zrzekać się polskiego obywatelstwa, ani oddawać paszportu. To zachowujesz. Nie musisz także zdawać egzaminu z języka niderlandzkiego – NT2-II, warunek konieczny przyznania obywatelstwa Holandii. Dopiero po 5 latach pobytu stałego można ubiegać się o holenderskie obywatelstwo.
Przykłady z życia
1. Wpadłeś w tarapaty finansowe i chciałbyś ubiegać się w gminie o umorzenie długów, bo nie masz pieniędzy na ich spłatę? Status rezydenta ci to umożliwi. Bez niego nie masz prawa do takiej pomocy.
2. Masz zarejestrowaną działalność gospodarczą jak tzw. ZZP. Jesteś zameldowany w gminie, ale nie ubezpieczyłeś się na wypadek utraty dochodów. Ulegasz nieszczęśliwemu wypadkowi, stajesz się niezdolny do pracy, a kupiłeś dom zaciągając kredyt hipoteczny. Masz też rodzinę na utrzymaniu. Bez statusu rezydenta nie masz prawa do zasiłku dla bezrobotnych (bijstand).
3. Nie masz środków na utrzymanie i Urząd ds. Imigracji i Naturalizacji – (IND – Immigratie en Naturalisatiedienst) prosi cię o opuszczenie Holandii.
Przykład: Bezrobotna gospodyni domowa – Polka, po śmierci męża Holendra, z braku środków do życia musiała ubiegać się o bijstand. Z racji tego, że nie miała statusu rezydenta, dostała odmowę. IND poprosił ją o opuszczenie Niderlandów.
Polecamy: Jak założyć własną firmę w Holandii
Od czego zacząć ubieganie się o rezydenturę?
Od zgromadzenia niezbędnych dokumentów, do których należą:
- formularz dokumentu „pobyt długoterminowy dla obywateli UE i członków ich rodzin”, zwany duurzaam verblijf in Nederland voor EU lieden en hun familieleden, który można pobrać logując się poprzez osobisty DigiD na stronę IND. Formularz ten można wypełnić online albo wydrukować go i wypisać odręcznie;
- kopia/skan dowodu osobistego lub paszportu;
- kopie/skany rocznych zeznań podatkowych wysłanych do holenderskiego urzędu skarbowego(Jaaropgaven);
- holenderskie zdjęcie paszportowe (różni się znacząco od polskiego);
- wyciąg z urzędu gminy dotyczący twojego zameldowania wraz z historią – historia pokaże wszystkie meldunki podczas mieszkania w Holandii, a nie tylko ten ostatni;
- dokumenty potwierdzające faktyczne życie w Holandii – zaświadczenie z uczelni lub szkoły dziecka, umowa zakupu mieszkania, zaświadczenie o wolontariacie, zaświadczenie z parafii, uczestnictwo w organizacjach np. hobbystycznych itp.
Do czego mogą przydać się te wszystkie dokumenty związane np. ze szkołą, wolontariatem, życiem religijnym, czy kółkami zainteresowań?
„Niderlandzkie instytucje rozróżniają przebywanie tymczasowe w Holandii od zamieszkania w tym kraju. Jeśli tu mieszkasz, to znaczy, że tu toczy się całe twoje życie, wszystkie ważne sprawy. Przebywanie w Holandii natomiast oznacza coś, co jest tymczasowe, a nie stałe.
To pojęcia nieostre, w pewnym sensie podlegające interpretacji urzędnika, więc im więcej się zgromadzi dowodów na mieszkanie i na źródło życia danej osoby w Holandii, tym lepiej.” – tłumaczy Agnieszka van den Boogaard.
Po zgromadzeniu wszystkich dokumentów wniosek o przyznanie statusu rezydenta w Holandii należy wysłać do IND.
Koszt, czas obowiązywania
Aplikacja o przyznanie statusu rezydenta dla obywateli UE w Holandii kosztuje 51 €, niezależnie od końcowego rezultatu.
Przyznanie rezydentury oznacza, że aplikant otrzymuje stałe zezwolenie na pobyt, które jest w Holandii ważne przez 5 lat. Po tym okresie należy go odnowić i znowu zapłacić.
Co z pobytem poza Holandią?
Uwaga! Status rezydenta jest cofnięty wówczas, gdy będziesz miał przerwę w zameldowaniu w Holandii w okresie dłuższym niż 6 miesięcy lub przebywasz poza krajem w okresie maksymalnie 4 miesięcy w ciągu 3 lat.
Informacje dotyczące rezydentury w Holandii dla obywateli UE znajdziesz na stronie IND pod tym linkiem oraz tutaj
Dodajmy na koniec, że dla obywateli z poza UE Holandia wydaje tzw. pozwolenie na pobyt stały (verblijfsvergunning regulier onbepaalde tijd). Jego koszty wynoszą 161 € i trzeba zdać egzamin inburgering.
Fot. Pixabay