‘Via Krakau / ben je gekomen’
Speciaal programma: De Krakause poëzie belicht via Ewa Lipska en Wislawa Szymborska
- Datum: vrijdag 18 juni, 20.00 uur – grote zaal
- Locatie: Rotterdamse Schouwburg
- Adres: Schouwburgplein 25, 3012 CL Rotterdam
- Event: 41e Poetry International Festival
- Kaartjes: exitprijs
De aanwezigheid van Ewa Lipska op het Poetry International Festival en de gastvrije ontvangst van ‘onze’ filmploeg door Nobelprijswinnares Wislawa Szymborska is aanleiding voor een gesprek over de Krakause literatuur, die de afgelopen eeuw zoveel goeds heeft voortgebracht en nog steeds erg invloedrijk blijkt te zijn. Nobelprijswinnaar Czeslaw Milosz verruilde op hoge leeftijd Berkeley voor Krakau, Georg Trakl kwam er aan zijn einde, Ewa Lipska keerde na een jarenlang verblijf in Wenen terug naar haar geboortestad, Adam Zagajewski, in 2008 nog op het Poetry International Festival, groeide deels op in Krakau en woont er tegenwoordig weer. Wislawa Szymborska geniet er nog met volle teugen van het kunstenaarscircuit.
Programma
Twee dichters uit Krakau lezen voor uit hun werk: Wislawa Szymborska doet dat vanuit de intimiteit van haar huiskamer, gefilmd door documentairemaker John Albert Jansen. Ewa Lipska leest live. Margot Dijkgraaf spreekt met dichter Ewa Lipska en met vertalers uit het Pools Karol Lesman en Jo Govaerts over Krakau, de Krakause poëzie en de rol van festivaldichters in de Poolse literatuur.
gespreksleiding en presentatie: Margot Dijkgraaf
LINKS
- ‘Via Krakau / ben je gekomen’
- artikel over Wislawa Szymborska “Einde en begin. Een filmportret”
- wywiady z Ewą Lipską
Ewa Lipska (1945) werd in Kraków geboren. Ze studeerde aan de Kunstacademie in haar geboortestad. Werkte van 1970 tot 1980 op de redactie van de belangrijkste Krakówse literaire uitgeverij en was een aantal jaren verantwoordelijk voor de afdeling poëzie van het maandblad Pismo. Woont en werkt sinds 1992 in Wenen. Naast haar poëzie, die veelvuldig is bekroond en in vele talen vertaald, schrijft ze proza, toneel en liedteksten. Ze debuteerde in 1967 met de bundel Gedichten.
Ewa Lipska neemt binnen het Poolse dichterlijke landschap een geheel eigen, onafhankelijke plaats in. Hoewel het lot van haar generatie haar na aan het hart ligt, onderscheiden haar gedichten zich onmiskenbaar van het werk van de dichters met wie zij debuteerde: Stanislaw Baranczak, Ryszard Krynicki, Julian Kornhauser en Adam Zagajewski. Alledaagsheid en geschiedenis zijn in haar heldere, door individuele gevoeligheid doordrongen poëzie op een te eigenzinnige wijze verweven om haar tot deze groep dichters, ‘De Nieuwe Golf’ geheten, te kunnen rekenen. Haar bewust gekozen eenzaamheid, die nergens bitter isolement wordt, stoot niet af door hermetisme, maar nodigt veeleer uit tot nadere kennismaking. Dat komt vooral doordat de ‘ik’ in haar gedichten vanuit een duidelijk persoonlijk perspectief spreekt. Hierin doet ze denken aan haar beroemde stadgenote Wislawa Szymborska, met wie ze een vergelijkbaar kritisch moralisme deelt en een gelijkluidende vorm van lichte ironie. Ewa Lipska schrijft concrete poëzie van weinig woorden. Woorden die de dichteres overigens wantrouwt. Ze gelooft niet erg in een taal die het vermogen bezit om begrip tussen mensen te bewerkstelligen. Vandaar dat de woorden in haar gedichten nogal eens confronterend tegenover elkaar staan. Het mikpunt van haar scepsis is niet alleen ambtelijke taal of welke vorm van propaganda ook, maar vooral de taal van alledag, tussen man en vrouw, waardoor de werkelijkheid die uit Lipska’s gedichten spreekt vaak onheilspellend klinkt.
Bij uitgeverij De Geus verschijnt in juni de eerste Nederlandse vertaling van haar gedichten.
Auteur: Karol Lesman
Gepubliceerd op Polonia.NL 28.05.2010, update 04.10.2010
Uitgever: STEP – Stichting van Poolse Experts in Nederland, lees over ons
