Program Airborne 62. Commemoration (pdf), program Dnia Polskiego w Driel 15-16.09.2006 (NL), Polder Generała Sosabowskiego – 15.09.2006 w Oosterbeek

Oosterbeek przy Veerweg, godz. 16.30

W piatek 15 września 2006 r. o godz. 16.30 w Oosterbeek przy ul.Veerweg, w miejscu przeprawy żołnierzy gen. Sosabowskiego z 1 SBS na północnym brzegu Renu (miejsce, gdzie przybija prom po północnej stronie Renu), zostanie odsłonięta tablica z nazwą „Generaal Sosabowskiwaard” (Polder Generała Sosabowskiego), nadaną przez Gminę Renkum miejscu, w którym we wrześniu 1944 r. brygada dokonała desantu na północny brzeg Renu i w którym ewakuowała z Oosterbeek do Driel niedobitki angielskiej 1 Dywizji Powietrzno-Desantowej.

Uroczystość nadania nazwy odbędzie się w obecności Ambasadora RP i rodziny gen. Sosabowskiego.

TŁO: Polder Generała Sosabowskiego nazwany został imieniem gen. bryg. S.F. Sosabowskiego (8 maja 1892 – 25 września 1967)

Po rozpoczęciu operacji „Market Garden” dnia 17 września 1944 r. została dnia 21 września 1944 r. – wiele później niż zaplanowano – włączona do Bitwy o Arnhem polska 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa (1 SBS). Jej dowódcą był gen. bryg. Stanisław Franciszek Sosabowski. Rozkaz brzmiał: wzmocnić okrążoną w międzyczasie w Oosterbeek brytyjską 1 Dywizję Powietrzno-Desantową. Wielka część brygady wylądowała koło Driel, na południowym brzegu Renu. Z powodu braku łodzi tylko nielicznym udało się dotrzeć do Anglików na północnym brzegu rzeki. Pozostali utrzymywali otwartą trasę ewakuacji dla spadochroniarzy w potrzebie. Alianci nie zdołali zdobyć mostu w Arnhem i Bitwa o Arnhem zakończyła się, niestety, niepowodzeniem.

Niepowodzenie to przypisano przede wszystkim Sosabowskiemu z uwagi na jego pochodzenie oraz jego mało dyplomatyczne zachowanie. Został on pozbawiony dowodzenia brygadą, przeniesiony na inne stanowisko, a następnie zwolniony ze służby ze względów oszczędności budżetowych. Pomimo tego wielu było przekonanych o odwadze dowiedzionej przez generała i jego żołnierzy. Na rehabilitację ze strony państwa holenderskiego przyszło długo czekać.

31 maja 2006 r. Jej Królewska Mość Królowa Beatrix przyznała generałowi pośmiertnie Brązowego Lwa. Chorągiew  1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej została udekorowana Wojskowym Orderem Wilhelma.

autor: S. Kruszyński