W piątek, 16 września br. odbyła się uroczystość złożenia kwiatów pod pomnikiem „Polski Krzyż” nad kanałem Axel-Hulst w miejscowości Axel w Zelandii. W ten sposób po raz 67. upamiętniono wyzwolenie miasta przez żołnierzy z 1. Dywizji Pancernej generała Maczka.
zobacz naszą relację na YouTube
W uroczystości wzięli udział m.in. przedstawiciele miasta Axel, konsul Włodzimierz Nabrdalik, płk. Marek Syberski z żołnierzami WP z kwatery NATO w Brunssum, Mario Maas z Muzeum Gdynia w Axel oraz uczniowie. Odczytano list z podziękowaniami od Wojciecha Szczurka prezydenta miasta Gdyni.
Organizatorem obchodów w Axel jest komitet obywatelski na czele z Carlo Vervaetem, mieszkańcem Axel oraz naszego kolegi Tomka Sawickiego z Vlissingen. Dzięki jego inicjatywie od kilku lat obchody w Axel mają polską oprawę i stały się wspólnym polsko-holenderskim wydarzeniem.
Po uroczystości, obecni Polacy wraz z konsul honorowym Yvonne Marechal udali się na cmetarz, gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze pod pomnikiem przy kwaterze wojennej, gdzie spoczywa 22 polskich żołnierzy poległych w bitwie o Axel.
Muzeum Gdynia
Pod koniec wizyty polska grupa została bardzo gościnnie przyjęta przez Anneke i Mario Maas, właścicieli Muzeum Gdynia. Jest to prywatne muzeum poświęcone II wojnie światowej, założone przez kolekcjonera Mario Maasa. Nazwa muzeum związana jest z mostem saperskim nad kanałem Axel-Hulst, który zbudowali polscy żołnierzy w 1944 roku.
Właściciel muzeum Mario Maas (40 lat) jest mechanikiem samochodowym z zawodu. II wojną światową zaczął się interesować jako 6-latek. Pierwszym eksponatem w jego obecnie bardzo bogatej kolekcji militariów były dokumenty z czasów wojny, które otrzymał od swojego dziadka. Potem zaczął zbierać pociski, chełmy, i tak kolekcja rozrastała się.
„O udziale Polaków w wyzwoleniu tej części Holandii niewiele się mówiło, tylko o Amerykanach i Kanadyjczykach, a Axel wyzwolili przecież Polacy” – mówi Maas. Kiedy miał 14 lat, dostał pierwszy polski eksponat – rękawice czołgisty z dywizji Maczka.
Muzeum gromadzi broń i mundury polskich, amerykańskich, niemieckich żołnierzy, żołnierskie akcesoria, dwa amerykańskie jeepy i Dodge, plakaty, ulotki, wszystko to, co jest związane z II wojną światową, w tym z wyzwoleniem Axel przez Polaków w 1944 roku. (zobacz film z wizyty w muzeum – powyżej) „Najcenniejszym eksponatem jest autentyczny pasiak więźnia Buchenwaldu” – mówi Maas.
Kolekcjoner udostępnił swoje zbiory w 2004 r., urządzając muzeum w części swego domu, który jako jedyny okoliczny budynek ocalał od zniszczeń wojennych. Rocznie odwiedza je 3500 osób, także wielu uczniów, w tym z pobliskiej Belgii. Od niedawna muzeum coraz częściej odwiedzają Polacy. W maju 2010 r. muzeum zwiedził ambasador RP Janusz Stańczyk.
W czerwcu tego roku, Mario i jego żona po raz pierwszy odwiedzili Polskę – Gdynię na zaproszenie prezydenta miasta Gdyni.
Mario Maas mógł się nam pochwalić nową stroną internetową muzeum.
Muzeum można zwiedzać od maja do września w każdą pierwszą sobotę miesiąca w godz. 13-17. Duże grupy proszone są o uprzedni kontakt z właścicielem. Wstęp jest bezpłatny, małe datki są mile widziane. Mario Maas szuka również sponsorów na pokrycie kosztów utrzymania muzeum.
tekst i film: Małgorzata Bos-Karczewska, Polonia.nl
Museum Gdynia
Tweede Verkorting 3
4571 RG Axel
Tel: 0114-650657
Zobacz archiwalny film o wyzwoleniu Axel i Hulst przez Polaków, w 21 minucie kadry z 1945 r. z pierwszych obchodów pod pominkiem Polski Krzyż z udziałem samych wyzwolicieli i ich dowódcy.
Zobacz film z Axel 16-09-2011
W archiwum Polonia.nl – znajdziesz więcej o Axel
Opublikowane w portalu Polonia.NL 21.09.2011
Wydawca portalu: STEP – Stowarzyszenie Ekspertów Polskich w Holandii. Czytaj o nas
