Zbliża się czas obchodów 67. rocznica wyzwalania miast i wsi holenderskich spod okupacji hitlerowskich Niemiec.
Nam Polakom, nie wolno zapomnieć, że u boku wojsk amerykańskich, kanadyjskich i angielskich walczyli nasi rodacy, żołnierze 1. Polskiej Dywizji Pancernej pod dowództwem legendarnego gen. Stanisława Maczka. Jest to powód do dumy, ale jednocześnie zobowiązuje nas do pamięci o tamtych wydarzeniach.
W powojennej Holandii ślady udziału Polaków w wyzwoleniu utrwalali Holendrzy wraz z osiadłymi tu, byłymi żołnierzami polskimi. Zaznaczali niedawną historię w kamieniach pomników, w schludnie utrzymanych cmentarzach wojskowych i kultywowaniu tradycji. Uroczystości upamiętniające te wydarzenia to 4 i 5 maja, podczas obchodu dnia pamięci narodowej oraz rocznicy zakończenia II Wojny Światowej w Holandii.
Społeczności lokalne tradycyjnie organizują uroczystości w rocznice wyzwolenia ich miast, szczególnie kiedy związane było to z walkami zbrojnymi. Monumenty, nazwy ulic i placów, dają temu świadectwo.
Pragnę zwrócić uwagę czytelników na małe miasteczko Axel leżące niedaleko granicy z Belgią w gminie Terneuzen (prowincja Zelandia). To tam w krwawym boju trwającym (5 dni) 16 – 20 września 1944 r. wydzielony korpus pod wodzą płk dypl. Franciszka Skibińskiego opanował rejon Axel i część zachodniego brzegu dolnej Skaldy (Schelde), ułatwiając tym samym wojskom 1 Armii Kanadyjskiej działania wojenne u ujścia zachodniej odnogi tej rzeki. Przejęcie kontroli nad tym obszarem przez aliantów, umożliwiło dostęp transportów wojennych do portów w Antwerpii, Gandawie i Terneuzen.
O trudności tego przedsięwzięcia niech zaświadczy fakt, że walki trwały tam do 8 listopada.O czym warto pamiętać, to że wykonanie zadania jest wyłącznie zasługą samodzielnie walczących Polaków, bez wsparcia lotnictwa i artylerii ciężkiej.
Mijają lata, odchodzą w naturalny sposób weterani, to my przybyli do tego kraju ich rodacy, starajmy się włączyć w kultywowanie tradycji i dobrego imienia Polaka, za które Oni płacili krwią, a często własnym życiem.
Jak w latach ubiegłych zapraszamy wszystkich rodaków do Axel, aby oddać hołd tym, którzy walcząc za wolność waszą i naszą wpisali się do historii Holandii, wzbudzając ich wdzięczność i szacunek.
Program obchodów w Axel 2011
16 września 2011 r.
10.30 Uroczystość patriotyczna pod pomnikiem „Polski Krzyż” nad kanałem Axel – Hulst przy ulicy Hulsterseweg
11.00 Uroczystość poświęcona pamięci poległych polskich żołnierzy złożenie kwiatów i zapalenie zniczy na cmentarzu w Axel.
11.45 Zwiedzanie „Gdynia Muzeum” ze specjalną ekspozycją poświęconą udziałowi Polaków
20.00 Koncert polskiej kapeli góralskiej „ Banachy”, De Halle w Axel
17 września 2011 r.
19.15 Taptue. Występy orkiestr dętych i pokazy musztry paradnej na placu obok De Halle w Axel
Osoby, które mieszkają w Axel lub w okolicy i chcące czynnie włączyć się w prace organizacyjne proszone są o kontakt w trakcie uroczystości.
W imieniu organizatorów zaprasza – Tomasz Z. Sawicki
Czytaj:
66. rocznica bitwy pod Axel – znaczenie bitwy, most „Gdynia”
Opublikowane w portalu Polonia.NL 13.09.2011
Wydawca portalu: STEP – Stowarzyszenie Ekspertów Polskich w Holandii. Czytaj o nas
