Het is voor het eerst dat FNV Bondgenoten gaat procederen in het buitenland, in dit geval Polen. Het gaat om een Pools bouwbedrijf Calbud uit Szczecin, die als een onderaannemer van de RWE bij het bouwen van een energiecentrale in Eemshaven de Nederlandse wet en regelgeving niet naleeft.
Gedupeerde Poolse werknemers
“Ik werk 12 uur per dag, maar de chef zei dat ik maar acht uur betaald krijg. Voor werken op zaterdag wordt ook niet betaald. En voor overuren krijg ik ook niets extra’s. Dit is voor mij een onmogelijke situatie”. Dit zei de Poolse bouwvakker Stanislaw Salamon voor de Nederlandse televisie in april van dit jaar.
Stanislaw kwam, samen met 20 Poolse collega’s, in opstand tegen de extreem lange werktijden en de onderbetaling op zijn werk. Toen de groep de misstanden op de bouwplaats aan de kaak stelde, en de publiciteit zocht, zijn ze ontslagen.
De Poolse bouwvakkers werkten bouwbedrijf Calbud uit Szczecin. Calbud is één van de vele onderaannemers van de Duitse energiereus RWE, die in de Eemshaven een energiecentrale bouwt. Calbud heeft meer dan 100 Poolse betonwerkers aan het werk Eemshaven.
“Wij zien veel problemen bij de onderaannemers op deze bouwplaats. Degene die de klus het goedkoopst kan uitvoeren, krijgt de opdracht en de werknemers betalen de rekening”, zegt bestuurder Hermen Pol, van de Nederlandse vakbond FNV Bondgenoten. “De concurrentie is moordend, dus is onderbetaling aan de orde van de dag. Mensen maken lange werkdagen, doen ver van huis erg zwaar werk, maar krijgen er slechts een schijntje voor.”
Constructie
“De 120 werknemers van Calbud hebben twee contracten. Een voor werken in Polen, en een aanhangsel waarin het werken in Nederland is geregeld”, aldus Hermen Pol. “Hierin zie je dat de werknemers in Polen een uurloon hebben van 2 euro en in Nederland 12 euro. Het Pools recht is op de werknemers van toepassing, maar qua beloning en arbeidstijden moet Calbud de Nederlandse cao volgen”.
Calbud neemt echter een loopje met zowel de arbeidstijden als de beloning. “Ik ben boos. Ik heb altijd mijn best gedaan. Dat ik op deze manier wordt behandeld vind ik onterecht”, zegt Jaroslaw Wojcik.
Hij werkte het afgelopen half jaar op de bouwplaats in de Eemshaven voor Calbud. Hij brak tijdens het werk z’n rechterhand. Voor de directie van Calbud een reden voor ontslag op staande voet. “Op de bouwplaats gebeuren voortdurend ongelukken. Het ergste is dat de bedrijfsleiding mij heeft ontslagen vanwege mijn hand”, zegt Wojcik.
Toen hij zijn loonstrookje en urenregistratie wilde ophalen is hij door de chef van Calbud naar huis gestuurd. Hij moest 12 kilometer lopen vanaf de Eemshaven naar zijn pension in Uithuizermeeden.
Parlementaire commissie
Een parlementaire commissie onderzocht de situatie van buitenlandse werknemers in Nederland. De conclusie luidde dat onderzoeken naar wantoestanden té lang duurden, gemeenten leken misstanden zoals uitbuiting af en toe te gedogen en instanties werkten langs elkaar heen. Met als gevolg dat onderbetaling, slechte huisvesting, tachtig- urige werkweken veel voorkomen.
“Onaanvaardbaar” meent de Nederlandse vakbond. FNV Bondgenoten heeft een Nederlandse advocaat in de arm genomen die samen met een Poolse vakgenoot in Warschau gaat procederen tegen het Poolse bedrijf Calbud. “Wij eisen voor de 20 ontslagen bouwvakkers dat het ontslag wordt ingetrokken én een nabetaling van hun loon. Het gaat per persoon om duizenden euro’s die ze te weinig hebben gekregen.”
Aanklacht Calbud
Samen met twintig andere Poolse lotgenoten klaagde Jaroslaw Wojcik via de televsie de directie van Calbud aan vanwege de structurele onderbetaling en slechte arbeidsomstandigheden. Als klap op de vuurpijl wilde Calbud dat alle 120 Poolse werknemers een verklaring ondertekenden dat al het loon was uitbetaald en dat de werknemers niets meer te vorderen hadden. “Ik heb het niet ondertekend omdat ik het niet eens was met de verklaring”, zegt Stanislaw Salamon. FNV Bondgenoten spreekt van pure uitbuiting en zette zich in voor de Poolse werknemers maar kon niet verhinderen dat het ontslag werd teruggedraaid.
Voor Wojcik heeft FNV Bondgenoten succes geboekt; hij ontvangt nu een ziekte uitkering en zit thuis in Polen. “Wij hebben een advocaat ingeschakeld met verstand van Pools recht”, aldus Hermen Pol van de FNV Bondgenoten. “Calbud leeft de Nederlandse wet en regelgeving niet na, zet de werknemers onder druk en past daarbij ongepaste middelen toe. Bovendien zijn de werknemers kwetsbaar en bang om hun baan te verliezen”.
Het is voor het eerst dat FNV Bondgenoten gaat procederen in het buitenland, in dit geval Polen. “De aanpak is lastig, om een rechtszaak te beginnen tegen een Pools bedrijf in Polen, maar Calbud, en alle andere werkgevers, moeten weten dat er grenzen zijn. Een werknemer heeft rechten, en ook tegenover buitenlandse werknemers moeten de werkgevers zich aan de wet houden”. De vordering is een forse nabetaling door een enorme overschrijding van de arbeidstijdenregeling waardoor overuren niet zijn uitbetaald.
Bron: FNV Bondgenoten
Gepubliceerd op Polonia.NL op 22.07.2011
Uitgever: STEP – Stichting van Poolse Experts in Nederland, lees over ons
