img_6282-medium.JPG „Odszedł wielki patriota, człowiek honoru, rycerz Rzeczpospolitej”- czytaj przemówienie ambasadora RP J. Stańczyka

Dnia 11 czerwca br. w Delft zmarł w wieku 90 lat Jan Stanisław Nikerk, wybitna postać życia polonijnego w Holandii. Dzień wcześniej w Hadze pan Nikerk uczestniczył w uroczystych obchodach 20. rocznicy upadku komunizmu i uzyskania przez Polskę niepodległości.

Najwyższą wartością w życiu pana Nikerka była walka o niepodległość Polski i krzewienie postawy aktywnego obywatela. Do roku 1990 był delegatem na Holandię Rządu RP na Uchodźstwie. Był wielkim patriotą i społecznikiem – duszą Polonii w Holandii.

img_6285-medium.JPGimg_6278-medium.JPG

1. In memoriam: Jan Stanisław Nikerk (1918-2009)

Jan Stanisław Nikerk urodził się 13 grudnia 1918 r. w Surabaja w Indiach Holenderskich. Matka Romana Karolina Nikerk-Ilińska była nauczycielką francuskiego, pochodziła z rodziny szlacheckiej z Sejn. W 1914 r. wyemigrowała do USA. W Japonii, drodze do już niepodległej Polski, poznała Holendra pana Nikerka, z którym wzięła ślub w Tokio; zamieszkali na Jawie w Indiach Holenderskich. Wychowała syna Jana na wielkiego patriotę. Jego ojciec, Holender, był w latach 1926-1932 konsulem honorowym RP na Archipelag Indonezji. W latach 30. rodzina Nikerków powróciła do Holandii.

Po wojnie Jan Nikerk ukończył geografię socjalną na Uniwersytecie Amsterdamskim oraz urbanistykę w Delft. Po 1945 r. dom państwa Nikerków w Amsterdamie zamienił się w centrum pomocy dla polskich uchodźców, polskich księży – więźniów obozu w Dachau. Pan Nikerk współtworzył w 1947 r. Polską Misję Katolicką w Holandii. Nawiązał kontakty z polskimi górnikami, emigrantami w Limburgii. Pełnił wiele ważnych funkcji w środowisku polonijnym: był prezesem i prezesem honorowym Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Holandii oraz sekretarzem generalnym w Holandii Polskiego Stronnictwa Ludowego.

W 1955 r. prezydent August Zaleski powierzył panu Nikerkowi funkcję delegata na Holandię Rządu RP na Uchodźstwie. Znamienny fakt: 29 lat wcześniej, w 1926 r. August Zaleski jako minister spraw zagranicznych podpisał nominację ojca pana Nikerka na konsula honorowego RP. Funkcję delegata Rządu RP na Uchodźstwie Jan Nikerk pełnił do roku 1990. W latach 1988-1990 był pełnomocnikiem emigracyjnym Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.

W Londynie w 1962 r. poznał działaczkę londyńskiej emigracji – swoja przyszłą żonę – panią Janinę Melichar rodem ze Lwowa, która wraz z rodzicami przeszła tułaczkę armii generała Andersa przez Kazachstan, Persję, Irak i Palestynę.

Pan Nikerk był bezgranicznie oddany sprawie Polski i Polaków. W latach 80. udzielał opieki i pomocy członkom Solidarności, których los rzucił do Holandii. Do końca lat 90. aktywnie uczestniczył w ważnych wydarzeniach Polonii w Holandii i wspierał działalność nowopowstających organizacji polonijnych. Pan Nikerk był sympatykiem STEP – Stowarzyszenia Ekspertów Polskich w Holandii i wspierał, od powstania stowarzyszenia w 1991 r., naszą działalność.

W 1991 r. otrzymał swój pierwszy polski paszport z rąk ambasadora RP w Hadze Franciszka Morawskiego. Ten dokument umożliwił mu pierwszą, po 60 latach, wizytę do ukochanej Polski. W 1992 r. spędził miesiąc w kraju, odwiedzając m.in. rodzinne groby w Sejnach.

Ostatnim życzeniem pana Nikerka jest, aby jego prochy spoczęły w rodzinych Sejnach. Mamy nadzieje, że za pośrednictwem ambasady RP w Hadze spełnione zostanie ostatnie życzenie wielkiego patrioty – Jana Stanisława Nikerka.

W uznaniu zasług dla Polski i Polaków pan Jan Nikerk został odznaczony:
• Złotym Krzyżem zasługi RP
• Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyżem Pro Ecclesia et Pontifice – najwyższym medalem Kościoła Katolickiego
• Srebrną odznaką Solidarności

Msza św. i kremacja

img_6233-medium-2.JPGimg_6216-medium.JPGimg_6264-medium.JPG

Msza św. pogrzebowa odbędzie w piątek 19 czerwca br. o godz. 15.30 w kościele Maria Jesse w parafii św. Urszuli, Burgwal 20 w Delft
Kremacja odbędzie się o godz. 17.30 w krematorium Eikelenburg, Eikelenburglaan 7 w Rijswijk.

tekst i zdjęcia: Małgorzata Bos-Karczewska -redaktor naczelna portalu Polonia.NL

img_6282-medium.JPG

Drodzy Rodacy!
Oddajmy cześć panu Janowi Nikerkowi, uczestnicząc w mszy świętej, którą odprawi ksiądz Stefan Ochalski z Kolonii w piątek 19.06 br. o godz. 15.30 w Delft. Ambasador RP Janusz Stańczyk wygłosi przemówienie pożegnalne.

Pożegnajmy wspólnie biało-czerwonymi wiązankami pana Nikerka – wielkiego polskiego patriotę. Nasza obecność sprawi wdowie, pani Janinie Nikerk-Melichar wielką radość.

Z poważaniem,
Małgorzata Bos-Karczewska
Redaktor naczelna portalu Polonia.NL

2. „Odszedł wielki patriota, człowiek honoru, rycerz Rzeczpospolitej”

Przemówienie ambasadora RP w Hadze, pana Janusza Stańczyka, wygłoszone podczas mszy pogrzebowej 19 czerwca 2009 r. w Delft

img_6226-medium.JPG

Szanowna Pani Janino,
Szanowny Księże Stefanie,
Szanowni zebrani,

Pogrążeni w smutku, spotykamy się dziś, by wspólnie pożegnać Jana Stanisława Nikerka, nestora środowisk polonijnych w Niderlandach, wielkiego patrioty, społecznika, działacza wielu organizacji polonijnych i kombatanckich, w latach 1955 – 1990 delegata Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie w Królestwie Niderlandów.

Jan Stanisław Nikerk urodził się w 1918 roku na Jawie, jako syn Holendra i Polki. Polskę po raz pierwszy ujrzał dopiero jako dwuletnie dziecko. Ojciec pana Nikerka, w latach 1926-1932, pełnił zaszczytną funkcję Konsula Honorowego Rzeczypospolitej Polskiej na Archipelag Malajski.

Podczas pobytu w Indonezji, edukacją małego Jasia zajmowała się matka, ucząc go języka polskiego i miłości do Polski.

Po powrocie do Holandii, Jan Nikerk wstępuje na Uniwersytet w Amsterdamie. Podczas okupacji odmawia podpisania listy lojalności i przerywa studia. Wstępuje na tajny uniwersytet i nawiązuje ścisłe kontakty z polskim harcerstwem i polskimi górnikami
w Limburgii.

W latach 60-tych poznaje w Londynie swoją przyszłą żonę, panią Janinę, z którą przeżyli wspólnie ponad 40 lat.

Wraz z podjęciem pracy zawodowej w urzędach holenderskich, Jan Nikerk rozpoczął pracę społeczną w organizacjach polonijnych w Niderlandach. Był współzałożycielem i prezesem Polskiego Towarzystwa Katolickiego, prezesem i następnie honorowym prezesem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Holandii, sekretarzem generalnym Polskiego Stronnictwa Ludowego w Niderlandach. Za swoją działalność był wielokrotnie odznaczany: Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta oraz odznaczeniem papieskim Pro Ecclesia Pontifice.

Przez 35 lat, był delegatem Rządu Rzeczypospolitej na Uchodźstwie w Królestwie Niderlandów. Do jego obowiązków należało: udzielanie pomocy obywatelom polskim przebywającym w Holandii, wspieranie organizacji polonijnych działających w tym kraju, informowanie rządu niderlandzkiego o sytuacji w Polsce i udział w posiedzeniach rządu RP
w Londynie. W latach 1988-1990 pełnił funkcję pełnomocnika emigracyjnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Wszystkie funkcje sprawował z wielkim poświeceniem i oddaniem sprawie Polski i Polaków.

W dowód wdzięczności za postawę i działalność na rzecz Polski, pan Jan Nikerk, w roku 1991 otrzymał z rąk pierwszego ambasadora wolnej Polski pana Franciszka Morawskiego swój pierwszy polski paszport.

My, zgromadzeni w tym kościele, żegnamy z wielkim smutkiem i bólem człowieka nam bliskiego i drogiego – męża, przyjaciela, kolegę. Odejście Jana Nikerka to ogromny cios dla jego rodziny. Pani Janino – wszyscy, obecni tutaj, łączymy sie z Panią w bólu po stracie ukochanej osoby.

Dzisiejszego dnia Rzeczpospolita Polska żegna swojego wiernego i oddanego obywatela. Odejście pana Jana Nikerka, to także niepowetowana strata dla Polonii w Królestwie Niderlandów. Jest nam niezwykle ciężko rozstać się z człowiekiem, którego życie i działalność wniosły tak wiele w życie środowiska polonijnego.

Jan Nikerk odszedł, ale historia jego życia na zawsze pozostanie, tak w naszych sercach, jak i na kartach historii, historia życia wielkiego patrioty, człowieka honoru, rycerza Rzeczpospolitej, który rzucany przez los w różne strony świata, zawsze stał na straży wolności, godności i dobrego imienia swojej Ojczyzny. Żył i pracował dla Polski i Polaków.

Cześć jego pamięci!

Opublikowane w portalu Polonia.NL 17.06.2009, aktualizacja 20.06.2009