Po raz pierwszy w dziejach Holandii ponad połowa jej mieszkańców nie identyfikuje się z żadną grupą religijną. Zaledwie 16 proc. Holendrów co najmniej raz miesiącu uczestniczy w nabożeństwie. Kościoły pustoszeją i zmieniają swoją funkcję. Największe problemy ma holenderski kościół katolicki.
W ciągu 30 lat (okres 1985-2105) w Holandii zostało zamkniętych ponad tysiąc świątyń. Według najnowszych badań opublikowanych przez CBS – centralny urząd statystyczny, w 2017 r. została przekroczona kolejna granica. Już tylko 49 proc. Holendrów w wieku 15 lat i starszych deklaruje jakiś rodzaj religijności. W 2012 r. było to 54 proc. populacji.
Wśród osób z wykształceniem podstawowym 64 proc. deklarowało przynależność do grupy religijnej, a 20 proc. regularnie brało udział w nabożeństwach. Wśród Holendrów z wyższym wykształceniem było to odpowiednio 37 i 12 proc.
Największy spadek wśród katolików
Szczególnie silny kryzys dotknął w Holandii kościół katolicki. Przynależność do tej wspólnoty religijnej deklaruje zaledwie 24 proc. Holendrów w wieku 15 lat i więcej. Wszystkie inne przytaczane przytaczane przez nas dane dotyczyć będą tej grupy wiekowej.
Polecamy także: Polski ksiądz popularny wśród Holendrów
15 proc. populacji stanowią protestanci kilku nurtów w Niderlandach, 5 proc. to muzułmanie, a 6 proc. to wyznawcy innej wiary, np. judaizmu i buddyzmu.
Wśród Holendrów, którzy deklarują się jako katolicy, prawie nikt nie chodzi na niedzielne nabożeństwa przynajmniej raz w miesiącu. W 1971 r. było to 37 proc. wiernych, w 2017 r. – zaledwie 16 proc.
W 2003 r. Holandia liczyła 1525 parafii, w 2016 r. – tylko 700. W największej katolickiej diecezji Niderlandów – Utrechcie – w 2018 otwartych było 280 kościołów, choć 80 proc. z nich ma duże problemy z utrzymaniem budynków. Arcybiskup tej diecezji szacuje, że za dziesięć lat będzie tu otwartych… 10 świątyń.
Kościoły do likwidacji
Gazeta Trouw przeprowadziła w 2014 r. ankietę, z której wynika, iż 63 proc. Holendrów uważa, że wszelkie religie czynią więcej zła niż dobra. Tego typu badanie nie jest, co prawda, tak wiarygodne, jak statystyki publikowane przez CBS, ale ujawnia sposób myślenia i wyraźny społeczny trend.
Polecamy także: To już 7 polska parafia w Holandii! W diecezji Den Bosch
Szacunki mówią, że w najbliższych 10 latach zlikwidowanych będzie kolejne 1.100 świątyń, zarówno katolickich, jak i protestanckich. Nastąpi to z powodu braku wiernych i związanych z tym problemów finansowych z utrzymaniem budynków.
Nie dziwi więc fakt, że część kościołów (a także kaplic i budynków parafialnych), szczególnie z lat 1941-1969, o małej wartości historycznej, jest po prostu burzona, a inne zupełnie zmieniają swoje funkcje.
Powstają w nich domy prywatne, pensjonaty B&B, biura, sale wystawowe, magazyny, biblioteki, skateparki, sale do uprawiania sportów, sklepy, miejsca zabaw dla dzieci, kasyna, domy spokojnej starości.
Czytaj także: Tysiące kościołów na sprzedaż
Niektóre budynki klasztorne zostały zaadoptowane do potrzeb hotelowych, jak np. hotel Stella Maris w Welberg w Brabancji Północnej. Tam kwaterowani są polscy robotnicy tymczasowi pracujący w okolicznych gospodarstwach i szklarniach.
Dla porównania – religijność Polaków
Dla Polaków mieszkających i pracujących w Holandii to ogromna sekularyzacja Holendrów jest czasem szokująca. Trudno się dziwić, biorąc pod uwagę nasze krajowe statystyki dotyczące religijności. Kilka najważniejszych danych przytaczamy dla lepszego uwypuklenia różnic.
Według polskiego Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego, opublikowanego portal Aleteia na początku 2018 r. (dane za 2016 r.) wynika, że:
- w niedzielnym nabożeństwie uczestniczyło 37 proc. osób deklarujących przynależność do kościoła katolickiego (spadek o 3,1 proc. w stosunku do 2015 r. i najniższy wynik w historii kraju);
- 16 proc. z katolików przyjmowało sakrament komunii św. (spadek o 1 proc. w stosunku do 2015 r.);
- w Polsce było 25.000 księży i kleryków;
- działały 2.200 domy zakonne zgromadzeń żeńskich i 18.000. sióstr zakonnych;
- w Polsce istnieją 83 klasztory kontemplacyjne, w których modli się 1.300. mniszek;
- udzielono sakramentu chrztu 374.300 osobom – o 5.000 więcej niż w 2015 r.;
- do pierwszej komunii przystąpiło 284.600 osób – o ponad 10.000 więcej niż w 2015 r.;
- ślub kościelny wzięło 136.000 osób, o 2.000 więcej niż w 2015 r.;
- wiarę katolicką deklaruje 32,6 mln Polaków, wyznawców prawosławia jest 504.000, a luteran 61.000.
W Holandii mieszka obecnie ponad ćwierć miliona Polaków, z czego 160 tysięcy jest tu oficjalnie zarejestrowanych. Działa 7 polskich parafii, więcej na ten temat znajdziesz tutaj
