Pierwsza międzynarodowa retrospektywa Wojciecha Weissa w Hadze jest unikalną szansą, by zobaczyć ponad 100 dzieł Wojciecha Weissa z polskich muzeów i prywatnych kolekcji
Wojciech Weiss (1875-1950) „Duma polskiej sztuki”
Gdzie: Gemeentemuseum w Hadze
Kiedy: 19 marzec – 12 czerwiec 2016
Wojciech Weiss (1875-1950) jest być może najważniejszym polskim artystą początku XX wieku. Twórczość Wojciecha Weissa nie jest znana holenderskiej i europejskiej publiczności. Wojciech Weiss – Duma polskiej sztuki to pierwsza duża solowa wystawa poza granicami Polski dzieł tego polskiego artysty.
Wystawa w Gemeentemuseum w Hadze pokazuje ponad sto najważniejszych dzieł pochodzących z muzeów w Polsce − z Warszawy, Krakowa i Poznania −, oraz ze zbiorów prywatnych. To wyjątkowa szansa, by zapoznać się z imponującą twórczością artysty i szczególną okazją, by się nią zachwycić. Wystawa w Hadze trwa do 12 czerwca 2016 r.
Na wielki moment otwarcia pierwszej międzynarodowej retrospektywy prac Wojciecha Weissa w Hadze w dniu 18 marca br.- przybyły wnuczki artysty Zofia i Renata Weiss z Fundacji Muzeum Wojciecha Weissa w Krakowie. „To szczególny i wzruszający moment zobaczyć twórczość dziadka Wojciecha Weissa tutaj w haskim muzeum” – powiedziała Zofia Weiss przewodnicząca Fundacji Muzeum Wojciecha Weissa.
Starania o wystawienie prac Weissa w Hadze trwały kilka lat, pomysłodawcą wystawy jest holenderska historyk sztuki Ruth Kaloena Krul. Otwarcia wystawy dokonał ambasador RP w Holandii dr Jan Borkowski.
Wojciech Weiss (1875-1950)
Wojciech Weiss był uczniem Jana Matejki (1838-1893), studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, później w Paryżu, Rzymie i Florencji. Od 1907 był profesorem i rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Był twórcą wszechstronnym: uprawiał malarstwo olejne, grafikę warsztatową i użytkową, tworzył pastele, akwarele, pozostawił wiele szkiców.Malował m.in. pejzaże okolic Strzyżowa, Płaszowa i Kalwarii Zebrzydowskiej (miejscowości, w których mieszkał), portrety, akty. Wpływ na jego malarstwo wywarła twórczość Muncha, Malczewskiego, pozostawał też, szczególnie w młodości, pod wpływam poglądów filozoficznych Stanisława Przybyszewskiego.
Weiss był jednym z czołowych inicjatorów nowatorskiego artystycznego ruchu Młoda Polska. Ta grupa kompozytorów, muzyków i malarzy odrzucała tradycyjne idee wczesnego romantyzmu. Był między innymi członkiem stowarzyszenia Secesja Wiedeńska, wystawiał swoje prace wraz z Gustawem Klimtem i Janem Tooropem.
Po śmierci artysty jego żona, Irena Weissowa i syn Stanisław podjęli starania o utworzenie w Krakowie muzeum Wojciecha Weissa bądź o wydzielenie w Muzeum Narodowym osobnej jego stałej ekspozycji. Obie koncepcje, z różnych względów, nie zostały zrealizowane. W 2006 r. wnuczki artysty Zofia i Renata Weiss powołały do życia Fundację Muzeum Wojciecha Weissa.
Japońska inspiracja
Sztukę Weissa cechują, obok aspektów symbolicznych oraz motywów ludowych, również elementy typowe dla art nouveau, a nawet sztuki japońskiej. Weiss przez całe życie z pasją poszukiwał nowych środków, by wyrazić swój podziw dla piękna natury. Jego nowoczesne kompozycje oraz szczególne, uduchowione spojrzenie na naturę stawiały go w jednym rzędzie z japońskimi mistrzami. Podobieństwo do nich widoczne jest także w serii z torami kolejowymi, którą Weiss stworzył w latach 1897-1902.
Rytm linii torów i brak wyraźnie zarysowanego pierwszego planu sprawiają, że dzieła te przypominają otwarte kompozycje japońskich drzeworytów.
Chopin
Studiując łączenie różnych typów doznań zmysłowych w malarstwie i muzyce, Weiss upodobał sobie szczególnie Chopina. Portret polskiego kompozytora należał do najciekawszych obrazów Weissa. Zaginął on niestety, a nasze wyobrażenie o nim opiera się obecnie jedynie na serii studiów do portretu oraz szkicu opublikowanego w dwóch znaczących czasopismach okresu Młodej Polski, Życie i Młodość. Zarówno studia do portretu, jak i szkic można obejrzeć na wystawie.
Fotografie
Pasją artysty było fotografowanie. Na przełomie XIX i XX wieku w Polsce zgłębianie możliwości zastosowania fotografii w sztuce nie było rozpowszechnione. Zafascynowany tym nowym medium Weiss posługiwał się nim w swych kreatywnych malarskich eksperymentach. Fotografie Weissa, zachowane w formie szklanych negatywów i odbitek stykowych, uchylają rąbka tajemnicy o tym, co działo się za drzwiami jego atelier.
Katalog
Bogato ilustrowany katalog pt. Wojciech Weiss (1875-1950) – De trots van Polen (€22,50) jest pierwszą publikacją na temat tego polskiego artysty po niderlandzku z tekstami Ruth Kaloeny Krul oraz Zofii Weiss. Muzeum wydało także zestaw pięknych pocztówek z pracami malarza (€ 9 euro).
Wystawa powstała we współpracy z Fundacją Muzeum Wojciecha Weissa, prywatnymi kolekcjonerami, Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, Muzeum Narodowym w Poznaniu oraz Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie.
tekst i zdjęcia: M. Bos-Karczewska, red. naczelna Polonia.nl
Opublikowane na portalu Polonia.NL 22.03.2016 © Polonia.nl
– Wydawca portalu: STEP – Stowarzyszenie Ekspertów Polskich w Holandii. Czytaj o nas
Znajdziesz nas na Twitterze. Jesteśmy też na Facebooku.
Dołącz do nas i dziel się opiniami.
Czekamy na Wasze listy: info@polonia.nl