Uitnodiging van Universiteit van Amsterdam, Slavische Talen en Culturen (Pools)
Lezing door Kees van der Leer – historicus, auteur van twee boeken over Prinses Marianne en winnaar van de de eerste prijs met de inzending Verboden liefde (Prinses Marianne) in de Koninklijke Bibliotheek -wedstrijd Je beste vondst in maart 2013
- woensdag, 3 april 2013, van 15.00 tot 16.00 uur
- Amsterdam, Bungehuis (Spuistraat 210), k. 4.01
Prinses Marianne van Oranje-Nassau
De lezing is voor iedereen die:
- een historicus met passie wil ontmoeten
- meer over het kleurrijke leven van een Nederlandse prinses wil weten
- geinteresseerd is in Pools-Nederlandse contacten in de negentiende eeuw
Meer over:
de spreker Kees van der Leer
Prinses Marianne van Oranje-Nassau
Organisator:
Drs. Elzbieta Niemczuk-Weiss
Universiteit van Amsterdam
Capaciteitsgroep Slavische Talen en Culturen (Pools)
e.d.niemczuk-weiss@uva.nl
Królewna Marianna Orańska – jest jedną z wielu wybitnych postaci, które w znaczący sposób przyczyniły się do rozwoju Śląska
Urodziła się 9 maja 1810 r. w Berlinie jako córka namiestnika, a od 1815 r. króla Niderlandów Wilhelma I i królewny pruskiej Wilhelminy Fryderyki z domu von Hohenzollern.
Związki królewny Marianny ze Śląskim to konsekwencja losów jej rodziców. W wyniku rewolucji belgijskiej znaleźli schronienie w Prusach nabywając dobra poklasztorne w Lubiążu, Henrykowie i Kamieńcu Ząbkowickim. Po śmierci rodziców Marianna otrzymała kamieniecki spadek, a następnie dokonała nowych zakupów. W 1838 r. kupiła klucz stroński i majątek rycerski Strachocin. Znajdowało się tu 8736 ha lasów oraz zespół obiektów przy dworze, wznoszącym się koło drogi do Bolesławowa. W tym samym roku nabyła klucz śnieliński w południowo – zachodniej części Ziemi Kłodzkiej, a zarządzane z Różanki. Objęcie tych dóbr odbyło się w Gniewoszowie z udziałem przedstawicieli czternastu wsi, a powitalne przemówienie wygłosił ksiądz Rauch z Różanki.
Działalność Marianny to nie tylko zakupy nowych dóbr, ale również szeroka działalność inwestycyjna, z wykorzystaniem miejscowej siły roboczej. Podjęła się wybudowania drogi z Ząbkowic Śląskich do przełęczy Płoszczyna w Górach Bialskich, przez Złoty Stok, Lądek Zdrój, Stronie Śląskie, Bolesławów i Nową Morawę – łącznie 55,29 km. Przyczyniło się to do znacznego rozwoju zagospodarowania Masywu Śnieżnika, w tym budowy dróg gospodarczych i duktów. W 1843 r. koło Stójkowa wbudował wysoki piec hutniczy, fryszarkę i szlifiernię, przerabiające rudę z Siennej i Janowej Góry. W 1864 r. założyła w Stroniu Śląskim hutę szkła, która działa do dzisiaj pod nazwą Huta Szkła Kryształowego „Violetta”. W pobliżu Stronia Śląskiego założyła kamieniołomy marmuru, które funkcjonują do dzisiaj, a ponadto wybudowała 3 nadleśnictwa i 26 leśniczówek.
Przedmiotem szczególnego zainteresowania Marianny stało się Międzygórze, do którego trafiła w 1839 r. Było ono wtedy małą osadą z kilkoma chałupami osadzonymi w lasach. Zachwycona wodospadem Wilczki zaprosiła do odwiedzenia Międzygórza swojego ojca – króla Wilhelma, z którym 20 lipca 1840 r. dostała się na szczyt Śnieżnika. Aby polepszyć warunki funkcjonowania gospodarstwa pasterskiego na Hali pod Śnieżnikiem wybudowała do niej drogę. W 1871 r., z uwagi na coraz większy ruch turystów zbudowała tzw. „Szwajcarkę”, która obecnie stanowi główną część schroniska „Na Śnieżniku”. Jeszcze w 1858 r. kupiła wolne sołectwo w Międzygórzu. Nowy dom sołtysa wybudowała w latach czterdziestych XIX wieku, gdzie w latach 1869 – 1870 stanęła gospoda „Pod dobrą datą”.
Marianna była osobą z wielkim smakiem artystycznym i dużym zmysłem organizacyjnym i gospodarczym . Jako ewangeliczce wpojono jej etos pracy. Mimo swego pochodzenia była osobą niezwykle prawą (co nie było regułą w tych czasach), skorą do pomocy potrzebującym. A jednak nie było to przeszkodą w osiąganiu przez nią coraz większego bogactwa i rozwoju posiadanych majątków.
Królewna Marianna wzniosła potężny zamek w Kamieńcu Ząbkowickim, zagospodarowała wiele rozległych terenów Ziemi Kłodzkiej (głównie w rejonie Masywu Śnieżnika), zgromadziła cenne dzieła artystyczne, prowadziła wiele działań dobroczynnych. W tym regionie od jej imienia pochodzą nazwy: Droga Marianny, Marianówka, Źródło Marianny, Biała Marianna (Różowa i Zielona). To jedna z najwybitniejszych postaci kobiecych w XIX w.
Od szeregu lat postać Marianny popularyzuje w Polsce profesor Krzysztof Mazurski, autor biografii „Miłość i dramaty królewny Marianny” (2000)
Gepubliceerd op Polonia.NL 28.03.2013
– Uitgever: STEP – Stichting van Poolse Experts in Nederland , lees meer over ons
Bezoek ons op social media en geef je mening:
Facebook –blijft op de hoogte en laat je commentaar achter
Twitter –volgt ons op Twitter
Leuk? Klik op het Facebook-logo in de rechter hoek van de website
